Aramees Taal van Jezus

Arameeers

Naäman, de bevelhebber van het Aramese leger, stond bij zijn koning in hoog aanzien (2 Kon.5:1) En in Gen. 24:10 lezen we “Zo ging hij op weg naar Aram-Naharaïm, = het Aram der twee stromen, (in het Grieks vertaald met Mesopotamië,= tussen de rivierenm de Eufraat en de Tigris)

Jezus geboorte; uit een Aramees evangelieboek

Lof zij Hem die tot ons kwam in

Zijn Eerstgeborene

Lof zij de Zwijgende die sprak

Door zijn Stem

Lof zij de Verhevene die

Zichtbaar werd door zijn

Opkomst

Lof zij de Geestelijke die wilde

Dat zijn Zoon een lichaam aannam

Opdat zijn goddelijkheid

Betast kon worden

(Beeld en tekst uit het Aramese Evangelieboek)

Vandaag 1 Juli kreeg ik bericht van John Messo dat er een studiecentrum voor het culturele erfgoed van de     Aramese cultuur is opgericht: Stichting Sudiecentrum Aramea. Door de islamisering en arabisering is heel veel van dit erfgoed verdwenen. Kijkt u eens op de nieuwe website; www.Aramea.nl/

Aan de universiteit te Leiden wordt de geschiedenis van het Aramese christenom gedoceerd door

Prof.dr.H.L.Murre-van den Berg, hoogleraar aan de Faculteit der  Geesteswetenschappen van de universiteit te Leiden en verbonden  aan het Instsituur Godsdiensrwetenwschappan.Zij doceert studie wereldchristendom en  christendom  in het Midden Oosten. Zij heeft ook veel studie gemaakt van het Aramese christendom.

Groepsfoto voor het klooster. In het midden de metropolitaan Samuel Aktas

 Klooster Mor Gabriel

Syrisch-orthodoxe klooster Mor Gabriel uit 397 AD is het oudste bewoonde klooster in Turkije. Op 24 mei 2009 heeft het klooster de rechtszaak gewonnen die door de overheid en omliggende dorpen tegen het klooster was aangespannen. 

In de omgeving van Mardin en Midyat wonen nu nog slechts enkele duizenden christenen. Het is duidelijk dat de moslims ook deze christenen uit de streek willen verdrijven.

Er woonden eerst honderdduizend christenen in deze regio die behoorden tot de Syrische orthodoxe kerk en door de moslims Assyrische christenen worden genoemd. Ze zijn echter Arameeers! Zo noemen ze zich dan ook

=================================

Een andere rechtzaak heeft het klooster vandaag 27 juni 2009 verloren. Het gaat om een perceel bosgrond dat altijd eigendom is geweest van het klooster. Omdat het een stuk bos is, behoort het automatisch aan de overheid  sprak de rechter uit. De weinige christenen in het gebied vrezen dat onteigening van het klooster nu de volgende stap zal zijn.

De Arameër dr.Johny Messo bekleedt een belangrijke positie in de Syrisch-Orthodoxe kerk van Twente. Hij heeft mij geholpen bij het samenstellen van dit bestand.Veel Aramese christenen wonen nu in Twente. Ze worden meestal Assyrische christenen genoemd, zeer tegen hun zin.

Op bezoek bij de Aramese christenen in Twente

Paasfeestviering van de Arameeërs van de Syrisch-Ortodoxe kerk in St Ephrem in Glanerbrug.

Nerab, grafmonument van Si’gabbar, de priester van Sahar (de Aramese maangod), links in beeld; de persoon rechts lijkt op een (tempel)dienaar/-es.

Aramees schrift. Edessaans Aramees is dit. 

“Maroen is gestorven (let. uit deze wereld gegaan/vertrokken) en heengegaan naar zijn Heer in het jaar 1559.”

Kerkdienst van Arameeërs in Rijssen

Foto genomen van premier Balkenende toen hij op bezoek was bij de Aramese christelijke gemeentein  te Rijssen. De heer Johny Messo staat aan de linkerkant van Balkenende.  ( 7 november 2006 in Rijssen). Aan zijn rechterzijde staat Aziz Aygur

Nogmaals Balkenende

Aramese woningen in Harran, de omgeving van Urfa,  het vroegere Edessa. Kwam de Arameeër Abraham  hier vandaan? Is Urfa  inderdaad Ur? Nee, Urfa is geen Ur; hoewel er mensen, zijn die dit dachten. (ook van één van onze kerkvaders weet ik dit) In de Bijbel staan er 2 tradities over de herkomst van de joden. Ur der Chaldeeën is de latere traditie (na de 7e eeuw ontstaan!) en het is niet duidelijk waar deze Ur lag! Ergens aan de Eufraat of in Babylonië?

Schilderij van het kruis in de Aramese kerk

Aram is een ander woord voor Syrië .Aram is het Hebreeuwse woord en de Septuagint vertaalde het in ‘ ‘Syrië’ en zo zijn die twee namen  in gebruik gekomen. (De SV gebruikt de naam Syrië in plaats van  Aram)  Maar je moet dit Syrië niet verwarren met het huidige Arabische Syrië net zo goed als je de Arameeërs niet moet verwarren met de Armeniërs.De Arameërs worden ‘Suryoye’ genoemd.

Suryoye is Aramees voor ‘Syriërs’, een naam die Johny Messo  liever mijdt om verwarring te voorkomen. Zij noemen hun  taal ook Suryoyo (‘Syrisch’) in hun dialect.

 Bakermat Arameeers

De bakermat van de Arameeërs was Aram Nahrim,(Mesopotamië), het land tussen de rivieren de Eufraat en de Tigris. En de  bakermat van de christelijke Arameeërs was vele eeuwen later Edessa. (Zie daar). De Arameeërs behoren tot  één van de oudste Semitische volken in het oosten. Nu kun je ook begrijpen dat  Abraham een Arameeër was. Laban, de oom van Jakob woonde in Paddan-Aram, noord-Mesopotmië. Zie kaartje Paddan Aram. De Arameeërs waren er dus  veel  eerder dan de Joden.

Damascus centrum

Het centrum van de Arameeërs was Syrië met als centrum Damascus. Daar kwam ook Naäman vandaan. (2 Kon. 5) De plaats heette daarom Aram –Damascus. Dat is heel iets anders dan het Arabische Damascus in onze tijd. De Arameeërs zijn namelijk  door de Arabieren verdreven en geïslamiseerd (met andere woorden: een deel van de  bevolking heeft, zonder het te beseffen, Aramese wortels).

Opmerking:Damascus was het laatste krachtige bolwerk van de Arameeërs in de tijd van het Assyrische Rijk, dat uiteindelijk in 732 v. Chr. door de Assyriërs verslagen werd.

De Arameeërs waren vroeger een volk dat een meerderheid vormde in het Midden-Oosten. Voordat de Arabieren kwamen  was het zelfs een wereldtaal geworden die andere talen had verdrongen. Het Aramees verspreidde zich sinds 700 v. Chr.tot de derde [na Alexander bleef het Aramees in het Nabije Oosten de belangrijkste taal onder het gewone volk en met name in de dorpen tot de 7e/8e eeuw  eeuw na Chr. als diplomatentaal en  handelstaal in het Assyrische, Babylonische en Perzische rijk. Bijna iedereen kon Aramees verstaan. Ook de bewoners van Kanaän, maar langzamerhand zijn in de loop der eeuwen de Arameeërs overspoeld en weggespoeld door andere volken, zoals  de Arabieren, de Turken en de Koerden.

Aramese taal

Jezus heeft ook Aramees gesproken. Dat was de taal die de joden onder elkaar spraken, Ik geef nu een voorbeeld uit Marcus 15,36 en 37

Marcus 15:35

Eloi, Eloi lema sebachtani?

In zijn moedertaal het Aramees  roept de Heiland zijn Vader aan.

Eloi, eloi, mijn God, mijn God, waarom verlaat je Mij?

God heeft Hem verlaten, maar Hij houdt vast aan Vader. Mijn God! Het is een citaat uit het begin van Psalm 22.

 Iedereen weet dit toch? Niet de soldaten. De soldaten kennen wel Latijn, maar geen Aramees. Ze horen er de naam van Elia in Wanneer de soldaten bemerken dat Jezus’ pretentie nog niet is opgeheven, herleeft hun spot. Pretentie ? Ja, ze denken dat hij roept om Elia, de voorbode van de Messias die zoveel wonderen zou doen. In die klacht blijkt Jezus de Messiaanse pretentie te handhaven. Wacht hij nu nog op iets bijzonders? Dan wacht hij zeker op de voorman van de Messias. Voordat de Messias komt moet eerst de majesteitelijke voorbode van de Messias komen Met wonderen en al. Maar Johannes de Doper is niet komen opdagen. Nu die Jezus zo machteloos daar hangt is de spot snel klaar. Jezus krijgt nu pas in de gaten dat er iets niet klopt. Psalm 22 wordt nu extra waar: Allen die mij zien bespotten mij. Elia moet een hulpbehoevende Messias afnemen van het kruis. Laten we eens kijken of Elia Hem inderdaad komt afnemen. En dan komt iemand met een spons zure wijn aandragen om zijn lippen te bevochtigen. Dat is geen daad van medelijden, maar hoop op een lolletje. De spot wordt tot een spelletje. Misschien dat ze nog meer te horen krijgen. Ha, ha, Jezus wil alsnog Messias worden. Hij denkt natuurlijk: Waarom komt Elia nog niet om hem te verlossen? De lolbroek komt met een natte spons op een stok:laat me er nog even bij jongens. Laat die man nog eens roepen om Elia. Vol verwachting staan de drie spotters omhoog te kijken. Zou hij behalve een schor gereutel nog iets meer kunnen uitbrengen?  Jezus zegt inderdaad nog iets. Vader in uw handen beveel ik mijn geest. 

Aramees was gemakkelijk aan te leren en zo hebben joden en anderen die taal overgenomen. Het Hebreeuws en het Aramees zijn zustertalen. Ze hebben het eerder overgenomen als gevolg van  het proces van de  arameïsering van het  Midden-Oosten en omdat een groot deel van de  teruggekeerde ballingen uit Babylonië het Aramees sprak.

Oorspronkelijk had je in het 2e millennium  voor Chr. het Babylonisch spijkerschrift en het hiëroglyfenschrift.

Dat waren internationale talen. Ze waren echter te ingewikkeld

Daarom werden in Voorazië en in Egypte  de meeste documenten in het Aramees geschreven!

 De taal van de straat is altijd sterker dan de taal van kerk en tempel

De taal van de straat is altijd een heel andere taal geweest dan die van tempel en kerk

Er waren wel allerlei dialecten.West-Aramees in  Palestina.  Oost-Aramees in Mesopotamie

De taal in de synagoge was Hebreeuws maar met moeder Maria  sprak Jezus Aramees

Taal van  de tempel in Babel was Sumerisch, in Jeruzalem Hebreeuws en de taal van de kerk in Rome werd later Latijn.

Die talen hebben het eeuwen langer volgehouden dan de taal van het volk

Vanaf 8e eeuw heeft het Arabisch  weer het Aramees vervangen als wereldtaal

De meeste joden spraken Aramees

Jezus sprak dus geen Hebreeuws, hoewel dat er veel op lijkt [Het is niet uit te sluiten dat Jezus óók Hebreeuws beheerste]

Hebreeuws was de taal van de schriftgeleerden en de taal van de tora

Er waren in de tijd van Jezus twee soorten joden. Zij die Grieks spraken en die Aramees spraken [Zie boven, het Hebreeuws was nog niet helemaal uitgestorven als spreektaal]

De eersten spraken het zogenoemde koine Grieks en werden Hellenisten genoemd

De laatsten spraken Aramees en werden Hebreeën genoemd (Hand 6:1)

De oudste christelijke gemeente kende dus twee groepen wat taal betreft

De Aramees sprekenden trokken blijkbaar de Aramees sprekende weduwen voor in het begin!

Dat gebeurde ten koste van de Griekssprekende  weduwen(Hand 6 : 1)

In het Griekse Nieuwe Testament zijn enkele woorden van Jezus in het Aramees bewaard

Talitha Koem (Mc 5:41 )Effatha (Marc. 7:34) Marcus geeft de vertaling er bij Vgl. http://www.midyatcity.com/articles/inleiding_aramees.doc

.

Aramees christendom

Het Aramese christendom heeft als christelijke groepering de oudste papieren.

Het centrum van het Aramese christendom lag vroeger rond Edessa. Zie daar. Maar in die plaats heb ik nergens een kerk aangetroffen. Die is er wel degelijk. De St. Gregorius, geloof ik. Wel hebben we kerken van de Arameërs ontdekt in  het huidige Antakya (Antiochië) en in Diyarbakir dat vroeger Amid (= de Aramese naam) heette. Lange tijd waren er nog vele kerken en kloosters van het Aramese christendom in  Tur Abdin (“Berg van de dienaren [Gods]”)  met Mardin in Zuid-Oost Turkije als middelpunt. In 1974 woonden er nog ongeveer 100.000 christenen in deze regio. Nu nog nauwelijks 1800. Zij zijn leden van de Syrisch-Orthodoxe kerk. Door vervolging en verdrukking zijn vele Aramese christenen  gevlucht naar Europa. Wereldwijd zijn er  ongeveer 3 miljoen Arameeërs die allen tot de Syrisch-orthodoxe kerk behoren. Ruim de helft woont nu in India! en in Duitsland.

Vanuit Jeruzalem

Hoe is de bakermat van deze kerk in Edessa ontstaan?

We moeten hiervoor terug naar de oergemeente te Jeruzalem

Die stond onder leiding van  Jakobus, de broer van Jezus.

Deze gemeente aanvaardde Jezus als de Messias maar bleef trouw aan de joodse wet

Deze joodse christenen waren tegen geweld en revolutie.

Ze deden niet mee aan de joodse opstand in het jaar 66 tegen de Romeinen

Ze verlieten Jeruzalem en weken onder andere uit naar Pella in het Overjordaanse.

Vanuit Pella trokken de joodse christenen verder naar het Oosten en kwamen in Edessa.

Daar hebben zij vele kerken gebouwd.

Edessa is zo het centrum geworden van het Aramese christendom.

Er zijn in Nederland  15.000 Aramees sprekende christenen.Zij wonen vooral in Twente, Enschede, Hengelo Oldenzaal en Rijssen.

Ook in A’dam en omgeving zo’n 4-6.000.