Schepping Zondvloed

Het verhaal van een grote vloed in de oertijd is geen specifiek Bijbels gegeven. Het komt voor in de gedachtenwereld van vele volken. Zelfs tot bij de Indianen en de Eskimo’ s. Het Bijbelse zondvloedverhaal is duidelijk afhankelijk van het Babylonisch-Assyrische, dat weer zijn wortels heeft in de verhalenwereld van het oude Sumerische rijk. Dat rijk ging weliswaar ten onder ca 2000 v. Ch., maar door zijn taal (het spijkerschrift) werkten zijn godsdienstige denkbeelden nog lang na. Het gaat om een diep ingrijpend gebeuren, dat algemeen werd ervaren als een mijlpaal in de geschiedenis. Het Bijbelse zondvloedverhaal is dus geen origineel gegeven, maar het is wel origineel in zijn vormgeving en verkondiging.

Hoe ontstaan?

Hoe heeft dit verhaal van de grote vloed, afkomstig uit het Tweestromenland een plaats gekregen in de geestelijke bagage van Israël? Dat kan gebeurd zijn in de tijd van de ballingschap of door het handelsverkeer in Mesopotamië. Uit het Bijbelse zondvloedverhaal blijkt wel duidelijk hoe radicaal Israël zich heeft opgesteld tegen gedachten die leefden buiten de lichtkring van Gods openbaring. De god in het Babylonische verhaal is onberekenbaar, grillig en wispelturig.  In de Bijbel  is dit beeld omgebogen tot een God die weet wat Hij wil en waarom Hij iets wil. In het Babylonische verhaal gedragen de goden zich heel kinderachtig.

Gods verbijstering

In Gen. 6:5 lezen we van Gods verbijstering over de verwording van zijn schepping .Herkennen we dat vooral in onze  tij d niet al te duidelijk? De verhuftering en de verloedering van de samenleving nemen als maar toe.. De slechtheid van de mensen is hemeltergend. Er zitten voor ons onbegrijpelijke kanten aan God en aan zijn leiding. Hij gaat de mensen die Hij geschapen heeft uitroeien”  God komt met zijn oordelen en die treffen goeden en kwaden, schuldigen en onschuldigen. Het beeld dat wij vaak hebben van ‘onze lieve Heer’ klopt niet.

Leren wij in het verhaal van de zondvloed  dat catastrofen niet buiten God omgaan? Is het water van de zondvloed soms meer dan water? Is watervrees misschien doodsangst. Is de zondvloed symbool van het eindgericht?

Wereldwijd of regionaal?

Een belangrijke vraag was:is de zondvloed een wereldwijde catastrofe geweest  of een regionale gebeurtenis in het  Nabije Oosten? De meningen zijn hierover  verdeeld. Het Hebreeuwse woord  èrètz kan zowel  ‘land” als “aarde” betekenen. Dus overal waar in Genesis 6-9 dit Hebreeuwse woord staat, kunnen we zowel “land” als “aarde” lezen. Waarschijnlijk had de schrijver met “heel het land” Mesopotamië in gedachten. “Heel de aarde” is een hyperbolische uitdrukking. Zo iets komt in de bijbel vaker voor’.

Geen geologische informatie

 Bovendien moeten we niet vergeten dat hel Bijbelse verslag van de zondvloed niet bedoeld is om ons geologische en biologische informatie te geven. Het gaat om heilsgeschiedenis. Genesis tekent de totale verdorvenheid van de mens. Het gaat van ’één daad van ongehoorzaamheid (Gen.3) naar moord (Gen. 4) en vervolgens naar een totale degeneratie van de mens (Gen.6). Er zijn geen uitzonderingen. Zelfs Noach was geen uitzondering. Daarom roept God Abraham (Gen. 12). Bovendien sluiten deskundigen een wereldwijde overstroming op grond van buiten-Bijbelse informatie uit.