Stoel van Mozes

De schriftgeleerden en de Farizeeën hebben plaats genomen op de stoel van Mozes. Houd je dus aan alles wat ze jullie zeggen en handel daarnaar (Matt.23:3).

Opgegraven 'stoel van Mozes' in Chorazin

Was Jezus soms zelf een Farizeeër? Het lijkt er soms op, want Jezus erkent hun leergezag in de lijn van Mozes en Hij prijst hun liefde voor de Tora. Je zou ook de indruk kunnen krijgen dat de meeste luisteraars sympathisanten waren van de Farizeeën. Volgens Flavius Josefus was slechts 1 % van de bevolking sympathisant.

Farizeer en Schriftgeleerde

Wij hebben meestal een zeer negatieve indruk van deze godsdienstige leiders van Israël. Noemt Jezus hen zelfs niet ‘adderengebroed ? Is dat niet tweeslachtig? Aan de ene kant prijst Hij het onderricht van de Farizeeën en aan andere ander kant veegt Hij hen de mantel uit.

Stoel is leerstoel

Laten we eerst eens nagaan wat het woordje ‘stoel’ betekent. Het is geen bureaustoel of eetkamerstoel.

Met het woord stoel wordt in de bijbel altijd een leerstoel aangeduid. Een leraar stond niet als hij les gaf, maar hij zat op een stoel. Een profeet stond want hij had iets te verkondigen, maar een leraar zat, want hij had iets uit te leggen. Maar hij las wel staande. In de synagogen werd staande gelezen en zittend geleerd. Wij hebben het trouwens ook over een leerstoel als een professor college geeft, niet waar? Gezeten op de stoel van Mozes plachten de Farizeeën de boeken van Mozes uit te leggen. Dat was hun taak. Dit zie je zelfs in het Aramees weer terug.

Het woord ‘Farizeeën (perisja) komt van het Aramese woord parasj(uitleggen) en betekent “nauwkeurige uitleggers”.

Jezus zegt dus tot de schare (die uiteraard de wet, de Tora, niet kende): Jullie moeten je houden aan de nauwkeurige uitleg van jullie godsdienstige leiders.

Jezus accepteert de uitspraken van de rabbijnen over de leer. Hij wil dat de mensen daaraan gehoorzamen. Maar Hij voegt er aan toe:doet niet naar hun werken, want zij zeggen het wel, maar doen het niet

Hypocrisie

Hun positie is legitiem. Maar Jezus ageert tegen hun hypocrisie. Zelf doen ze niet wat ze anderen voorhouden. Ze bundelen alle voorschriften tot een zware last en leggen die de mensen op de schouders, terwijl ze zelf geen vinger uitsteken om die lasten te verlichten. De hypocrisie blijkt wel uit hun liefdeloosheid en hardvochtig optreden, want de Tora schrijft juist voor dat we onze naasten moeten liefhebben en geen zware lasten opleggen.

“Al hun daden zijn erop gericht om door de mensen gezien te worden. Ze verbreden immers hun gebedsriemen en maken de kwastjes aan hun kleren langer, ze verlangen een ereplaats bij feestmaaltijd en in synagogen en hechten eraan op het markplein eerbied te worden begroet “(Matt. 23: 5 e.v.)

Gebedsriemen

Ze maken hun gebedsriemen breed. Deze gebedsriemen worden door de vrome Jood vanaf zijn dertiende jaar bij het ochtendgebed aangelegd. Het breed-maken van deze gebedsriemen dient alleen voor de ‘show’

Het zogenoemde Sjema van Deut. 6:4 werd op een stukje perkament geschreven en dan opgerold bewaard in kubusvormige doosjes. Deze doosjes werden vervolgens met gebedsriemen bevestigd. Een aan het voorhoofd met een knoop in de nek en een aan de binnenkant van de linkerbovenarm, dicht bij het hart. Het Griekse woord dat in Matt. 23:5 wordt gebruikt doet vermoeden dat zij gebedsriemen als amuletten gebruikten om hen tegen demonische invloeden te beschermen. Deze gebedsriemen werden bij het morgengebed gedragen. De Farizeeën droegen ze de hele dag om hun vroomheid te laten zien.

Dit is er wat overgebleven van de stad Gamla, nadat hij door de romeinen volkomen was verwoest. Op de foto zien we de ruines van de grote synagoge. De stad lag op de Golanhoogte en was het centrum van de partij der Zeloten.Ook een van de discipelen van Jezus was een Zeloot.Zij vormden een ondergrondse verzetsbeweging.Zij wilden een politieke messias.

Lange kwastjes

Vervolgens maakten de Farizeeën zogenoemde kwastjes aan hun kleding extra groot. De vrome jood droeg de kwasten aan de vier uiteinden van zijn kleed. Die kwasten bestonden uit blauwe en witte wollen draden. Hoe groter de kwasten, hoe vromer de buitenkant .Ook Jezus heeft aan de zoom van zijn opperkleed deze kwastjes gedragen.(Matt. 9:20) Een zieke vrouw raakte immers die zoom aan.

Rabbi of Vader

Tenslotte wilden de leiders op de stoel van Mozes graag gezien worden. Ze zaten op banken op het verhoogde podium in de synagogen, terwijl het gewone volk op de vloer in het midden zat. Ze vonden het heel fijn als de mensen hen ‘rabbi’ noemden, want minder voorname mensen moesten de voornamere het eerst begroeten als ‘rabbi’ of als Vader’

De leidslieden op de stoel van Mozes lieten zich graag vader (abba) noemen. Dat was een erenaam, maar door zich zo te laten noemen voelden zij zich ver verheven boven het gewone volk Jezus zegt daarom Laat niemand van jullie jezelf vader noemen. Je moet je niet verheffen boven je medemensen en daar prat op gaan!