Berea

Nog diezelfde nacht stuurden de leerlingen  van Jezus (discipelen) Paulus en Silas naar Berea.  Toen ze daar waren aangekomen, gingen ze naar de synagoge. De Joden in Berea waren welwillender dan die in Tessalonica, want ze luisterden vol belangstelling naar de verkondiging van het evangelie en bestudeerden dagelijks de Schriften om te zien of het inderdaad waar was wat er werd gezegd (Hand.  17:11)

Kaartje van Berea

In een Grieks Orthodoxe kerk van het Macedonische Berea bwevindt zich een schitterende fresco Een Macedonier roept Paulus  die zich aan de overkant van  het water zichbevindt in Troas toe Kom over en help ons

Als Paulus met  zijn gezelschap uit Tessalonica wordt weggejaagd, ontsnapt  hij naar Berea, dat ongeveer tachtig kilometer  zuidwestelijk van Tessalonica was gelegen.  De stad heet nu Véria en heeft ruim 40. 000 inwoners. Er zijn ongelooflijk veel  kleine  Byzantijnse kerkjes ontdekt  bij recente opgravingen. De gemeente groeide zo snel dat ze al gauw een bisschopszetel kreeg .

  Berea is nu Varia

Als je met Paulus bij het oude Berea (nu Veria) óók langs de rivier gaat en je steekt de rivier over dan kom je in het dorpje Veryina  waar in 1977 een van de spectaculairste ontdekkingen van de laatste jaren is gedaan. Daar is onder een tumulus de grafkamer ontdekt met de complete wapenuitrusting van  de vader van  Alexander de Grote.

In de synagoge van Berea vindt Paulus' verkondiging in de synagoge weerklank.

Vroeger dacht ik wel eens: hoe konden die mensen nu nagaan of alles wat hen verteld werd  wel wáár is?  Ze bezaten toch nog niet de getuigenissen van de evangelisten?

Ze hadden toch nog niet het Nieuwe Testament?  We moeten twee dingen echter niet vergeten.

 Jaren lang waren veel zo genoemde Griekssprekenden in Berea elke sabbat in de Schriften van het Oude Testament  onderwezen. Ze waren weliswaar niet door doop en besnijdenis ingelijfd in de Joodse gemeente, ze waren geen "Jodengenoten" maar ze waren wel sympathisanten van de synagoge!  Met een technische term werden zij "Godvereerders" genoemd.

Ze waren het veelgodendom moe.

Ze voelden veel belangstelling  voor de God van Israël.

Ook de vrouwen uit de hogere kringen zullen tot deze groep behoord hebben. En jaren lang hebben zij in de synagoge het Oude Testament horen uitleggen.

 Ook zullen we moeten aannemen dat Paulus in Berea dezelfde manier van preken gebruikt heeft als in Tessalonica. Ook in Berea zal hij aan de hand van teksten uit de Schrift hebben aangetoond dat de Messias moest lijden en sterven en daarna uit de dood moest opstaan (Hand. 17: 3.

"Deze Messias", zo zei hij "is Jezus die ik u verkondig." Het centrale thema van de preek was in Berea dus Jezus van Nazaret is de messias.

Jezus van Nazaret is de Christus (Christus is de Griekse vertaling van het Hebreeuwse woord messias).  Jezus is de Christus is de kortste belijdenis van de kerk. In de Schriften gingen de synagogenbezoekers  na wat er gezegd werd over  "Hem die komen zou", de Vredekoning, de Messias, de Lijdende Knecht des Heren, de komende wereldrechter, de Goede Herder,  en langzamerhand kwamen ze tot de verrassende ontdekking: die Jezus die Silas, Paulus en Timoteus verkondigen:  Hij is het. Hij is het helemaal!

Ook voor Pyrrus de zoon van Sopater ging het licht op: Van de reisgenoten die er met Paulus zorg voor droegen dat de opbrengst  van de collecte voor de armen te Jeruzalem op de juiste plaats terechtkomt, wordt als eerste genoemd  Pyrrus, zoon van Sopater uit Berea (Hand. 20:4)

Jezus heeft immers óók gezegd: U bestudeert de Schriften en u denkt daardoor eeuwig leven te hebben.  Welnu,  De Schriften getuigen over mij (Joh. 5:39)!

Silas en Timoteus zijn veel langer in Berea gebleven dan Paulus want Joden uit Tessalonica kwamen in Berea de bewoners opruien. Daarom moest Paulus onderduiken. De leerlingen van Jezus gaven hem een escorte mee en Paulus vertrok nu naar Athene. Zijn begeleiders brachten hem eerst naar Athene en daarna keerden ze weer terug naar Berea, waar Silas en Timoteus gebleven waren.  

Paulus zal wel over land naar Athene gereisd hebben, want als hij per schip naar Athene was gereisd, had hij zo'n escorte niet nodig gehad.  Rovers en plunderaars waren er vooral in oostelijke gebieden van het Romeinse rijk, met name in Asia en Griekenland. De militaire bezetting in deze landen was vrij zwak en de moeilijk toegankelijke bergstreken boden uitstekende gelegenheden om zich schuil te houden. Daarom krijgt Paulus enkele mannen mee die hem begeleiden.

 Bereagemeenmschap

Er bestaat andaag een zogenoemde Berea-gemeenschap, die volgens hun programma wel bereidwillig zijn nieuwe dingen te ontvangen, zoals doop in de Heilige Geest en het spreken in tongen, maar ze wel willen toetsen aan de bijbel. De Berea-gemeenten hebben hun ontstaan te danken aan  het optreden van T. L.  Osborn die in 1958 op het Malieveld in Den Haag tien dagen lang voor vele duizenden sprak.  Centraal thema was toen Jezus Christus is gisteren en heden Dezelfde. Dat betekende voor velen heel concreet: als Hij vroeger mensen genas, dan kan Hij het vandaag ook.