Wie is Hij? Deel II
Wie is Hij? Deel II
Water Hier b egint het tweede deel van Wie is hij? Jezus van Nazaret dit moet toewgevoegd worden aan het eerste deel
Water is een oerelement dat voorkomt in drie vormen in de Bijbel. Waterbron, rivier en zee! Als de waterbron is het symbool voor vruchtbaarheid en moederschap. De tweede vorm is de rivier, denk aan Nijl en Eufraat/ Water als stromend water, levenscheppend en levenschenkend. Afdalen in dit water brengt ook gevaar met zich mee.Afdalen in het water kan betekenen afdalen in de dood.De derde vorm van water is de zee.De zee als tegenpool van de aarde, dat is de levensruimte van de mens. De symboliek van de zee is een doodssymboliek. Om wedergeboren te worden moet de mens met Christus ‘de Rode Zee’ in. De symboliek van het water is overal aanwezig in het Johannesevangelie. Om het rijk Gods binnen te kunnen gaan moet de mens wederomgeboren worden uit water en Geest. Bij een natuurlijke geboorte is bevruchting van de man en ontvangenis van de vrouw nodig, Ook de wedergeboorte kent dit dubbele beginsel.De Geest is de Geest van God en het water is hier symbool voor de oermoeder van het natuurlijke leven.Wedergeboorte kan niet zonder de scheppende kracht van Gods geest.De doop is hierbij het sacrament van de moederschoot die opneemt en aanneemt.Ook in het gesprek met de Samaritaanse vrouw bij de Jakobsbron komt het water weer terug. De symboliek van de bron is verbonden met de heilsgeschiedenis van Israel!!Jezus is hier de nieuwe Jakob!!!Al bij de roeping van Natanaël openbaarde Jezus zich als de nieuwe Jakob. Jakob zag bij de steen, die hij als hoofdkussen gebruikte, in een nachtelijk visioen een ladder, waarlangs Gods engelen op en afgingen. Jezus zegt tegen Natanael dat zijn leerlingen boven Hem de hemelen geopend zullen zien en Gods engelen zien opstijgen en afdalen (Joh. 1: 51). Het symbool van het water komen we weer tegen in Joh 9. Jezus geneest een blindgeborene. Voor zijn genezing moet hij zich gaan wassen in het badwater Siloam.Siloam betekent zegt Johannes ‘gezondene’Welnu Johannes wil zeggen de blinde wordt genezen door de “Gezondene van de Vader: Jezus.Hij is het eigenlijke wonder van de genezing. Het hele negende hoofdstuk van Johannes is een uitleg van de doop. In het sacrament opent Jezus ons de ogen dat wij weer kunnen zien. In het dertiende hoofdstuk bij de voetwassing komen we het symbool van het water weer tegen.Jezus doet het slavenschort aan en wordt dienaar van zijn leerlingen,En tenslotte: als Jezus dood is, worden zijn benen niet gebroken, maar een van de soldaten doorstak met een lans zijn zijde en meteen kwam er bloed uit en water (Joh. 19:34)Bloed en water wijzen naar doop en avondmaal.De kerk wordt geboren uit Jezus’zijde.In 1 Joh. 5:6-8 schrijft Johannes uitdrukkelijk dat Jezus niet alleen door het water is gekomen maar door water en bloed. Een polemiek tegen hen die niet in de kruisdood van /ezus geloofden? Wel in zijn doop Johannes: Hij is gekomen door water en bloed. En ook de Geest is getuige. Op het Loofhuttenfeest roept Jezus luid dat ieder die dorst heeft tot Hem moet komen. Verder is Jezus ook de tweede Mozes.Mozes had Israel op de woestijnreis brood uit de hemel gegeven en water uit de rots. In 1 Kor. 10: 3 e,v,Christus wordt door Paulus de geestelijke rots van Israël genoemd. Jezus is de ware Jakob, Hij is Siloam, Hij is het brood des levens, Hij is de Bron des levens.Hoe krijg je er deel aan Door te geloven,Jezus zei op het Loofhtttenfeest (Joh. 7) wie in mij gelooft, levend water zal uit zijn binnenste stromen en hij voegt er aan toe; Zoals de Schrift zegt. Waar zegt de Schrift dit dan??? In Ezechiel 47: 1 in het visioen van de nieuwe Tempel,onder de drempel welde water op.En 50 jaar later neemt de profeet Zacharia dit beeld weer op.”Op die dag zal er een bron ontspringen waarin de nakomelingen van David en de inwoners van Jeruzalem hun zonde en onreinheid kunnen afwassen.(Zach. 13: 1)En in Openb. 22: 1 keert het beeld van water weer terug.En Hij liet me een rivier zien met water dat leven geeft. De rivier was helder als kristal en ontsprong aan de troon van God en van het lam. Wijnstok en wijn
Jezus is het Brood des levens. Hij is ook de ware wijnstok. In Kana verandert Jezus water in wijn.De datering geeft al een aanwijzing. Op de derde dag was er een bruiloft in Kana.In het Oude Testament is de derde dag een aanwijzing dat God Zelf gaat verschijnen Zo bijvoorbeeld bij de ontmoeting tussen God en Israel bij de Sinaï.Op de derde dag, vroeg in de ochtend, begon het te donderen en te bliksemen.(Ex. 19:16-18) De derde dag is ook aanwijzing van Gods verschijning in de Opgestane Christus.Het eerste optreden geschiedt ook op de derde dag. Op de derde dag was en een bruiloft te Kana.Dat is al een heenwijzing naar de dag van Jezus verrijzenis. Jezus is de ware bruidegom Bruiloft te Kana is daarom ook een verwijzing naar zijn definitieve komst. Er is nog een andere datering. Jezus zegt tegen Maria dat zijn uur nog niet gekomen is. Wat is dan dat uur ? Het is het uur van zijn heerlijkheid. Dat uur begint bij het kruis.Dat uur heeft óók een historische plek. Het is het moment dat de Paaslammeren geslacht worden. En Jezus is het ware Lam! Dan vergiet Jezus zijn bloed. Jezus geeft nieuwe wijn. Het rituele water kenmerkend voor het Oude Verbond verandert Hij in wijn. Het is nieuwe wijn als voorproefje dat Jezus als de ware bruidegom zijn leven zal geven aan zijn volk, met wie Hij een huwelijk is aangegaan. De Herder
Een heel bekend beeld van Jezus is de herder.Op oude Sumerische koningsinscripties en bij de Babyloniers en Assyriers wordt de koning voorgesteld als een herder die door God is aangesteld. Regeren is weiden.Een rechtvaardig heerser zorgt ook voor de zwakken. Bekendste beeld in het O.T is psalm 23. De Heer is mijn herder.Meer uitvoerig uitgewerkt vinden we het beeld van het heideschap terug in Ezechiel 34-37 In Ezechiel vinden we een aanklacht tegen het herderschap van de koningen en Gods belofte dat Hij zelf voor zijn schapen zal zorgen. Als de Farizeen er over morren dat Jezus uit eten gaat bij zondaars, vertelt hij de gelijkenis van de herder die 99 schapen achter zich laat en die ene gaat zoeken. Tegen zijn tegenstanders zegt Jezus dan “Hebben jullie niet gelezen wat God zegt bij Ezechiël dat Hij zelf naar zijn schapen zal omzien? Ik doe alleen wat God als ware herder beloofd heeft, verloren schapen zal ik opzoeken, verdwaalde dieren terug brengen. De latere profeten hebben het beeld van de herder op ingrijpende en verrassende wijze bijgesteld.Zacharia (13:7)voorspelt een herder die volgens Gods wil de dood ondergaat en daardoor de beslissende wending inleidt.’Ik zal de herder slaan en de schapen der kudde zullen verstrooid worden’. Jezus zelf heeft deze woorden van Zacharia aangehaald toen Hij naar de Olijfberg ging en daar gearresteerd werd. Inderdaad zijn alle discipelen er toen vandoor gegaan (Matt 26: 31).En om een ander voorbeeld te noemen; Johannes sluit het verhaal over de kruisiging af met een verwijzing naar Zach. 12:10 “Ze zullen opzien naar Hem die ze hebben doorstoken.Het grote voordeel van de vertaling van het NBG boven die van NBV is dat onder de perikopen van het NBG van 195l altijd naar teksten van het Oude Testament verwezen werd.Dat is erg jammer, want nu kun je de teksten niet opzoeken. Kijk bijvoorbeeld eens naar Joh.19:36 waar Johannes laat zien dat het feit dat de benen van Jezus niet verbrijzeld werden aan het kruis, een vervulling is van een schriftwoord uit het Oude Testament. Maar de NBV vermeldt dit schriftwoord niet.Wat is dan dit schriftwoord? Het is te vinden in Exodus 12:46. en juist die tekst spreekt van het Paaslam wiens beenderen niet verbroken mochten worden en wiens bloed reinigende kracht heeft. Dat Jezus benen niet verbrijzeld werden is precies wat er met het Paaslam gebeurde. Conclusie is”Jezus is het paaslam, wiens bloed reinigende kracht heeft.
De goede Herder Joh. 10
Jezus begint zijn toespraak over de herder in Joh. 10 niet met te zeggen Ik ben de Goede Herder, maar met de woorden “Ik ben de deur voor de schapen”. Of iemand een goede herder is moeten we afmeten aan de vraag of hij door Jezus, die de deur is, binnenkomt.Want alleen als je door Hem binnenkomt, blijft Jezus de goede herder Heel concreet blijkt dit in Joh. 21:15-17..We lezen daar hoe Petrus wordt opgenomen in het herdersambt Drie keer zegt Jezus; weid mijn schapen of lammeren. Petrus wordt dus aangesteld als herder. Maar om dat te kunnen zijn, moet Petrus eerst door de ‘deur’ binnenkomen. Dat binnengaan wordt bedoeld met de drie keer herhaalde vraag Simon, zoon van Johannes, houd je van Mij? Je wordt heel persoonlijk geroepen. Simon wordt bij zijn naam genoemd met de naam van zijn vader.Zo gaat hij ‘via Jezus, naar de schapen.Het is de kudde van Jezus,Omdat hij met Jezus in liefde verbonden is, daarom luisteren de schapen naar hem. Petrus komt door Jezus bij hen en Jezus zelf leidt via hem de kudde.De ware herder néémt geen leven, maar hij geeft het. 1)Ïk ben gekomen, opdat zij leven mogen bezitten en wel in overvloed (Joh. 10:10) Ieder mens wil leven in overvloed. NBV heeft ‘leven in al zijn volheid’ Wanneer hebben we ‘leven in overvloed’? Als we leven als dieven en rovers ? Grijpen en graaien, genieten en naar ons toehalen? Antwoord is wie ons in contact brengt met de oeverloze liefde van God, die geeft ons leven in overvloed.Wat is leven in overvloed? Het is participeren in de liefde van God. n wie doet dat ? Wie geeft ons dat? Dat geeft ons de goede Herder, Jezus Christus Hij is niet alleen de Herder, Hij is ook het voedsel, de ware weidegrond.Het echte blijvende leven in gemeenschap met God is Jezus. Hij geeft zichzelf. Hij schenkt niet alleen het echte leven. Hij is het zelf. (Joh. 1:4, Joh. 3: 36 )Wie in de Zoon gelooft heeft eeuwig leven.Hij heeft leven in overvloed.2)Tweede motief in het komen van de goede herder is, dat hij niet komt om te roven, maar om te geven . Hij heeft niet iets, Hij geeft zichzelf.Hij laat zich arresteren. Hij laat zich krusigen. Zo geeft Hij niet is, maar geeft Hij zichzelf prijs voor onze zonden.3)Het derde motief is dat herder en kudde elkaar kennen.De herder kent zijn schapen omdat ze hem toebehoren.Kennen en toebehoren zijn hetzelfde in het Grieks (ta idia) Innerlijk toebehoren reikt dieper van het bezitten van dingen.Kinderen’horen’bij hun ouders, maar ze hebben toch een eigen leven.Dan nog een verbinding: herder en schapen kennen elkaar zoals Vader en Zoon elkaar kennen.Ik ben de goede herder Ik ken mijn schapen en mijn schapen kennen Mij, zoals de Vader Mij kent en ik de Vader kent.De wederzijdse verbondenheid en liefdevolle relatie die er is tussen de Vader en den Zoon , is er ook tussen de Goede Herder en zijn schapen.(tot zover opgeslagenop sticker)De rijkwijdtge van de belofte wordt verbreed in Joh. 10: 16 Nog andere schapen heb die niet van deze stal zijn.Vanaf de derde eeuw is het beeld van de herder die het verloren schaap op zijn schouders draagt een geliefd beeld geweest. De mensgeworden Logos is de ware drager van het schaap, dat Hij ook door de diepe kloof van de dood thuis brengt Petrusbelijdenis
Petrus is telkens de woordvoerder der discipelen geweest. Hij was de spreekbuis van de twaalven.1)De drie synoptische evangelien zien het als een beslissend moment als Jezus vraagt Wie zeggen de mensen dat Ik ben? Matt 16:16 . De mensen zien in Jezus één van de profeten, Johannes de Doper, Elia of Jeremia. Maar het is Petrus die antwoord U bent de Messias, de zoon van de levende God2) Als vele leerlingen Jezus zich terugtrekken en niet langer met Hem meegaan, vraagt Jezus zijn leerlingen Willen jullie soms ook weggaan? Petrus antwoord Naar wie zouden we moeten gaan, Heer?U spreekt woorden van eeuwig leven (Joh.6:68)Het valt mij op, dat even later Jezus Petrus identificeert met Satan als Petrus Hem van zijn lijdens weg wil afhouden.”Ga achter Mij Satan’ 3)Er is nog een belijdenis van Petrus overgeleverd Namelijk bij de wonderlijke visvangt.Lucas 5 :5 De leerlingen vangen een enorme hoeveelheid vis op een aanwijzing van Jezus. Dan zegt Petrus Ga weg van mij Heer, want ik ben een zondig mens.Hij is diep aangegrepen nu hij in Jezus de levende God rechtstreeks ontmoet.In het machtige licht van Gods aanwezigheid ervaren wij onze schamelheid.Petrus ziet nu in Jezus méér dan een rabbi, méér dan een rabbijn, Hij ziet in hem de Kurios.Dat is de oudtestamentische naam van de Onuitsprekelijke, Ontzagwekkende,die Mozes ontmoette in het brandende braambos JHWH Ik zal erbij zijn.4) Tenslotte is er ook die bekende verschijning van Jezus aan de leerlingen op het meer (Matt 14: 26).Ze worden doodsbang en denken een spook te zien.Jezus zegt dan Blijf kalm Ik ben het.Het is weer Petrus die reageeert.Heer als u het bent, zeg me dan dat ik over het water naar u toe moet lopen.Jezus zei Kom. Maar toen Petrus de hoge golven zag, werd hij bang en riep Heer, red me.Alle leerlingen hebben in Jezus God zelf ontmoet.Ze hebben gestameld: Christus, Gezalfde, Zoon van God en net als Thomas beleden:”Mijn Heer, Mijn God (Joh. 20:28)De leerlingen hebben in Jezus’ optreden en woorden iets van de ontzagwekkende realiteit ervaren van de levende God.Hij was inderdaad net als Mozes “de profeet’die met God sprak van aangezicht tot aangezicht. De gedaanteverandering
De belijdenis van Petrus vond zeer waarschijnlijk plaats op Grote Verzoendag.De Gedaanteverandering heeft dan plaats gevonden op de laatste dag van het Loofhuttenfeest. Dit wordt ook nog geïllustreerd door de opmerking van Petrus “ Rabbi het is maar goed dat we hier zijn, laten we drie hutten bouwen; voor u een, voor Mozes een en voor Elia een. De twee grote joodse feesten, Grote Verzoendag en het Loofhuttenfeest lagen slechts 5 dagen van elkaar af. Alle grote gebeurtenissen in Jezus leven hebben trouwens een innerlijk verband met de Joodse feesten.De belijdenis van Petrus bij Caesarea Filippi en de gedaanteverandering bij het Hermongebergte worden in alle drie synoptische evangelien voorafgegaan door een tijdsbepaling.En dat is niet toevallig.Deze twee hoogstbelangrijke gebeurtenissen aan het einde van Jezus’leven vlak voor de ingang van zijn grote lijden hangen samen.In beide speelt Petrus een belangrijke rol, in beide wordt Jezus bemoedigd door zijn hemelse Vader en de tijdsbepaling wordt bepaald door de Joodse feestkalender.Jom Kipoer (Grote verzoendag) en Soekot (Loofhuttenfeest)liggen slechts vijf dagen van elkaar af. Het is op Grote Verzoendag dat Jezus aan Petrus vraagt; wie zeg jij dat Ik ben.? De belijdenis van Petrus moeten we verstaan tegen de achtergrond van deze Grote Verzoendag. En wat gebeurde er op deze feestdag? Het was de dag waarop de hogepriester plechtig de naam JHWH uitsprak in het allerheiligste van de Tempel. Petrus’belijdenis van Jezus als Zoon van de levende God krijgt in deze samenhang nog een extra dimensie!En de Gedaanteverandering van Jezus vindt dan plaats op de laatste dag van het Loofhuttenfeest.Natuurlijk moeten we de gedaantewisseling ook zien tegen de achtergrond van Exodus 24, Mozes bestijging van de berg Sinai” Ook dit verband is legitiem “De heerlijkheid van de Heer rustte op de Sinaï, de wolk bedekte de berg zesdagen lang en op de zevende dag riep God Mozes uit de wolkJezus nam Petrus, Johannes en Jakobus met zich mee den hoge berg op.Waarschijnlijk een van de bergen van het Libanongebergte., waar hij met hen alleen was Marcus 9,2.Die drie komen we weer tegen op de Olijfberg.Die berg is het tegenbeeld van de berg van de Gedaanteverandering.Bergen spelen een belangrijke rol in het leven van Jezus.Het zijn bergen van uiterste verschrikkingen en bergen waar Jezus de ultieme nabijheid van zijn hemelse Vader heeft ervaren. Bergen van angst en beproeving:de berg van Satans verzoekingen, de Olijfberg - berg van de doodsangst- en de berg Golgotha, de berg van het kruislijden.Maar de berg van de bergrede, de berg waar Jezus heeft gebeden, de berg van de Gedaanteverandering, en de berg in Galilea waar de Opgestane Heer verklaart”Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde- dat zijn bergen waar Jezus Gods nabijheid zo duidelijk heeft ervaren. In het Oude Testament zijn er de bergen Sinai, Horeb en Moria. Die verwijzen alle naar de Tempelberg, waar God woont te midden van in volk.Ratzinger schrijft: De berg heeft een symboliek, het is een plaats die vraagt om omhoog te gaan, niet alleen fysiek, maar ook innerlijk. De berg staat voor het loslaten van wat elke dag op ons drukt, voor het ademen van de zuivere lucht van de natuur.De berg biedt uitzicht over heel het schone panorama van de schepping. De berg geeft mij innerlijke ruimte naar boven, naar de Schepper.Mozes en Elia mochten op de berg Gods openbaring ontvangen. Hier bij de Gedaanteverandering zijn ze in gesprek met degene die de openbaring Gods in persoon is.Alle Joodse feesten hebben drie lagen in zich. Ze komen voort uit vieringen van natuurreligies, waarin Schepper en schepsel centraal staan.Bijvoorbeeld: neem nu het Loofhuttenfeeest; vruchtbare regen voor het gezaaide, Maar vervolgens groeien ze uit tot gedenkdagen van Gods handelen in de geschiedenis (Loofhuttenfeest; bewarende trouw van God door de woestijn op weg naar het beloofde land en ze worden uiteindelijk feesten van hoop (Nieuw Jeruzalem),.Bij de Gedaanteverandering horen we van iets nieuws: de kleren van de uitverkorenen zijn wit, omdat ze gewassen zijn door het bloed van het Lam (Hand. 7:14)We krijgen het oorspronkelijke kleed dat door de zonde verloren was gegaan weer terug (Luc. 15,22)Nu verschijnen Mozes en Elia. Zij spreken met Jezus.Mozes en Elia vertegenwoordigen Wet en Profeten.Ze spreken met Jezus en over Jezus. Hier zien we dus wat de verrezen Heer aan de Emmaüsgangers uitlegde. De hele Schrift heeft betrekking op Hem.Alleen Lucas vertelt waarover de twee grote Godsgetuigen met Jezus spraken; over zijn heengaan (exodus!) de voleinding van zijn leven in Jeruzalem. In de NBV vertaling staat dat zij spraken over het levenseinde van Jezus. In het Grieks staat er zijn exodus, dit hebreeuwse coloriet is dus verloren gegaan in de NBV. Zij spraken dus over zijn exodus en zijn doortocht door de ‘Rode Zee’ van het lijden.Het grondthema van de Wet en de Profeten(Mozes en Elia) is de verwachting van Israel.Die verwachting wordt vervuld in de lijdende Mensenzoon en Dienaar Gods wiens lijden de poort naar het nieuwe leven opent.Petrus is verrukt over deze openbaring en wil deze laten voortduren. Laten we drie hutten maken. De openbaring willen ze continueren.De drie hutten doen natuurlijk denken aan het Loofhuttenfeest dat de leerlingen zo juist gevierd hebben.En nog is de bijzondere openbaring niet ten einde.Ër kwam een wolk die hen overdekte en er klonk een stem.”Deze is mijn geliefde Zoon. Luister naar Hèm (Marcus9,7) De heilige wolk, de Schekina, is het teken dat God zelf aanwezig is.God daalde zelf neer in de Schekina op de Tent der samenkomst tijdens de woestijnreis van Israel. Maar nu is Jezus zelf de heilige tent, boven Hem bevindt zich de wolk van Gods aanwezigheid.Ratzinger wijst er op dat hier weer een dwarsverbinding is met de bestijging van de berg Sinai door Mozes.Mozes had op de berg de Thora ontvangen. Maar Jezus is de nieuwe Thora in eigen persoon De stem uit de hemel zegt: Luister naar Hem (Marcus 9,7)Ratzinger noemt nog een andere dwarsverbinding. Hier vindt opnieuw plaats wat bij de doop gebeurde toen de Vader zelf vanuit de wolk Jezus zijn zoon noemde; Jij bent mijn geliefde zoon, in wie Ik vreugde vind (Marcus 1:1)Ik denk ook dat Ratzinger zeer terecht Marcus 9:1(niet Marc.9:10,blz.291) in verband brengt met de gedaanteverandering, die volgt in Marcus 9:2 Jezus zei:Ik verzeker jullie: sommigen die hier aanwezig zijn zullen niet sterven voordat ze de komst van het koninkrijk van God in al zijn kracht hebben meegemaakt,”Was de dynamiek van dit Rijk niet voor de ogen van de drie apostelen zichtbaar geworden in de Gedaanteverandering? Hoe noemt Jezus Zichzelf?
at is een belangrijke vraag!! Niet: Hoe hebben de mensen Jezus genoemd? Of: hoe hebben de leerlingen Jezus genoemd ? Of Hoe hebben de apostelen Jezus genoemd? Of Hoe heeft de kerk Jezus genoemd? Al in de tijd van Jezus hebben allerlei mensen geprobeerd de mysterievolle persoonlijkheid van Jezus te duiden. Hij zou een profeet zijn, de teruggekeerde Johannes de doper, of Elia of Jeremia.Ook de kerk heeft Jezus namen gegeven.In de de bijbel en in de oudchristelijke kerk kwamen drie namen steeds weer naar voren1. Messias wat Christus betekent2. Kyrios, wat Heer betekent3. Zoon van GodDe naam Messias was voor niet-semitische wereld nauwelijks navoelbaar.Joodse christenen beleden wel Jezus is de Messias, (in het Grieks de Christus), Messias was een interpretatie, een titel, een functie, maar die versmolt al heel gauw met de naam Jezus De naam van de Heiland werd zodoende Jezus Christus.Zijn ambtsnaam werd eigennaam.In het Oude Testament en in het vroegere Jodendom was het woord ‘Heer (JHWH) de omschrijving geworden voor de Godsnaam.Toegepast op Jezus betekent het dat Jezus volstrekt één is met God en dat Hij de levende, bij ons aanwezige God is.Ook de naam Zoon van God drukt die eenheid uit.Jezus heeft zichzelf nooit Messias genoemd. Wel heeft Hij tegenover de hogepriester bevestigd dat Hij de messias is.(Marc.14:62)Bij voorkeur noemde Hij zich Mensenzoon, zoon des mensen.Ook noemt Jezus zich meerder malen de Zoon. Mensenzoon
In het Nieuwe Testament gebruikt Jezus het vaakst de naam Mensenzoon.Niemand heeft hem zo genoemd. Weliswaar heeft de stervende Stefanus gezegd:Ik zie de hemelen open en ik zie de Mensenzoon staan aan de rechterhand Gods, (Hand. 7:56), maar hier citeert Stafenus een uitspraak van Jezus tegenover de hogepriester.(Marc.14:62)Met het woord mensenzoon verbergt èn openbaart Jezus zijn eigen persoonseheimenis.Het woord ‘mensenzoon’betekent allereerst gewoon ‘mens’.Maar het woord heeft ook een meerwaarde.Dat zien we b.v. als we lezen van het woord van Jezus: De sabbat is er voor de mens en niet de mens voor de sabbat. De mensenzoon is Heer van de sabbatDat kan uitgelegd worden als een liberaal moderne moraal. Alles mag en kan Een vrijere opvatting.Maar dat is het punt niet.Daarvoor zou Jezus nooit de haat van de Farizeen zich op de hals gehaald hebben. Het punt is dat hij zich goddelijk gezag toeeigent. Hij doet alsof Hij God zelf is.Alsof Hij de Heer is!(Mc 2:27) en Heer over de sabbat.Jezus sluit aan bij de profeet Daniel. Dan. 7,13”Toen kwam er met de wolken van de hemel iemand aan die op een mensenzoon leek”Bij dit visioen knoopt Jezus aan. Het is het beeld van de Mensenzoon die het rijk van het komende heil vertegenwoordit.Jezus geeft dit beeld nieuwe inhoud door naar zichzelf te wijzen en zich ook Mensenzoon te noemen.De Mensenzoon is degene die ‘van Boven komt’,toekomstige heerlijkheid heeft, alle mensen zal oordelen, maar tegelijkertijd zich identificeert met de armen, lijdenden, zwakken enz.De Mensenzoon van het laatste oordeel identificeert zicht met allen die gebrekkig zijn.Hij zegt dat wat aan hen gedaan is aan Hem gedaan is.In de derde plaats wordt het bijzondere van de Mensenzoon door Jezus aangeduid door erop te wijzen dat die Mensenzoon niet gekomen is om te heersen, maar om te dienen en zijn leven te geven als losgeld voor velen(Mac. 10:45) Gods Zoon
De titels “Zoon” en “ Zoon van God” zijn niet hetzelfde.Eerst iets over ‘Gods Zoon.De uitdrukking Zoon Gods stamt uit de politieke theologie van het Oude Testament.In Egypte en Babylonie droeg de koning de titel “Zoon Gods”De troonsbestijging was het ritueel waarin hij als het ware tot Zoon van God “verwekt’werd.In Egypte werd dat verstaan als een geheimvolle werkelijke goddelijke afkomst.Israel heeft dit overgenomen.Israel wordt in de bijbel Gods eerstgeboren zoon genoemd.Op een bijzondere wijze hoort hij God toe Dit wordt geconcretiseerd in het koningschap..Bij de troonsbestijging van de koning van Isreal werd de koning zoon van God genoemd Ps 2 zinspeelt daarop“Jij bent mijn zoon vandaag heb ik je verwekt.Nu heeft de Jonge kerk het Oude Testament christologisch herlezen. Zij heeft de opstanding van Jezus geduid als het moment waarop de psalm altijd al hoopte. De opstanding is de troonsbestijging van de opgestane Paasvorst.Die opstanding is het moment waarop God de nieuwe koning aanstelt, de Vrede Koning van psalm 72 Zijn naam is Jezus Christus en Hem wordt bij zijn verrijzenis het erfdeel der volkeren gegeven De opgestane sprak immers Mij is gegeven alle macht in hemel en op aarde Deze ‘heerschappij”over de volkeren der aarde heeft echter haar politiek karakter verloren.Deze koning verplettert de volkeren niet meer met een ijzeren knots(Ps 2:9)Hij heerst vanaf het kruis op heel unieke wijze.Universeel is deze heerschappij en zijn regering is deemoedig.Deze koning regeert door geloof en liefde en de Geest.Nu kan Gods Woord op definitief nieuwe wijze begrepen worden.”Mijn Zoon ben je. Ik heb je vandaag verwekt. Dat is dus bij Jezus door zijn verrijzenis.Het woord ‘Gods Zoon’ is nu losgemaakt uit politieke macht en verwoordt een bijzondere vorm van hereniging met God in kruis en opstanding. Maar ook de keizer in Rome liet zich Gods zoon noemen.Keizer Augustus deed dat op terughoudende wijze, maar in de Keizercultus die daarna kwam, werd de keizer weldra vereerd als Gods Zoon.Met die titel komt hij dus in conflict met het keizerschap. Zoon
We moeten het enkelvoudige woord “Zoon”onderscheiden van het woord “Gods Zoon”.We komen het alléén tegen in de mond van Jezus.Beslissend is dat het woord 18 keer voorkomt in het evangelie van Johannes. Maar we komen het ook 5 keer tegen in de brief aan de Hebreeen.Maar ook in het dankgebed van Jezus bij Matteus:Niemand kent de Zoon behalve de Vader en niemand kent de Vader behalve de zoon en iedereen aan wie de Zoon het wil openbaren (Matt.11:27) Aan wie wil de Zoon dit dan openbaren? Dat lezen we in vers 25.Niet aan de schriftgeleerden en niet aan de wijzen die het zo goed weten, maar aan de eenvoudigen Dat wil zeggen aan hen die zuiver van hart zijn, zoals Jezus zegt in de bergrede Zalig zij die zuiver van hart zijn, want zij zullen God zien.(Matt 5:8) Een zuiver hart maakt ziende!! Matt 11:27is een frappant woord. We zullen deze passage moeten verstaan vanuit de laatste zin. Alleen de Zoon ‘kent’werkelijk de Vader. Kennen veronderstelt altijd iets van gelijkheid.Om iets of iemand te leren kennen,moet er altijd iets van innerlijke overeenkomst bestaan. Tussen degene die kent en die gekend wordt is er een diepe eenheid.Werkelijk kennen veronderstelt gemeenzaamheid met God. Ja zelfs ”eenheid- van- zijn” De kerk heeft dit één-zijn ook beleden in het Credo( De Zoon is eenswezens met de Vader(homo-ousios) Één in wezen. Overigens de enige filosofische term in de geloofsbelijdenis.De Heer zegt hier dus biddend hetzelfde wat we lezen in de proloog van het evangelie van Johannes.Niemand heeft ooit God gezien, maar de eniggeborenZoon die aan het hart van de Vader is,heeft Hem ons doen kennen.Duidelijk wordt hier ook wat er bedoeld wordt met ‘de Zoon’Hij kent de Vader volkomen.Elkaar volmaakt kennen, hetzelfde bestaan delen. Elkaar volmaakt kennen is pas mogelijk als hetzelfde bestaan gedeeld wordt!Bij het enkelvoudige woord ‘Zoon’past het enkelvoudige woord ‘Vader’ Bij ‘de zoon’ hoort de simpele aanspreekvorm ‘Vader.We zien dit o.a. in het messiaanse dankgebed uit Matt 11:25Vader, voor wijzen en verstandigen hebt u deze dingen verborgen, maar aan eenvoudige mensen onthuld. Marcus heeft de Aramese oervorm Abba’(vadertje) bewaard (marc. 14:36)Jezus’ bidden is daarom anders dan het bidden van ons mensen. Jezus’bidden is de dialoog van de liefde binnen God zelf. De dialoog is Jezus zelf. Zijn leven is één gesprek met de Vader. Hij is niet alleen één in wezen, maar ook éénswillend met de Vader.Zo laat het woord ‘Zoon’, samen met Abba-Vader, ons binnenkijken in Jezus innerlijk en in het innerlijk van God zelf. Het bidden van Jezus heeft dit woord voortgebracht.Nu is er wel op gewezen dat het woord ‘zoon’al voorkomt in de voorchristelijke ‘gnostische geschriften, waaraan Johannes schatplichtig zou zijn. Maar dat is pure fantasie voor wie de grenzen van het historisch onderzoek wil erkennen Jezus heeft zijn eigen oorspronkelijkheid. Hij alleen is ‘de Zoon’ Hij alleen kent de Vader!!
Ik ben het
Zie ook :Ik ben (Algemeen) De IKk ben –woorden van Jezus zijn relatiewoordenDe woorden “Ik ben het”vinden we in twee vormen. In de ene vorm zegt Jezus zonder omhaal Ik ben het of Ik ben. In de tweede vorm wordt er een beeld aan toegevoegd Ik ben de goede herder Ik ben het brood des levens.In Joh. 8 presenteert Jezus zich als de levensbron Ik ben het levende water.Dat leidt tot grote verdeeldheid onder de mensen.Jezus neemt het woord en zegt U bent van deze wereld. Ik ben niet van deze wereld.U bent van beneden Ik ben van boven.(Joh. 8:23) En dan komt dat vreemde woord Als u niet wil geloven dat Ik het ben, zult u in uw zonden sterven (Joh. 9: 24) Hier hebben we dus die eerste vorm. Ïk ben het”Wat betekent dat dan? Wie bent u dan eigenlijk, vragen de Joden.De betekenis moeten we zoeken in Ex. 3:14 in de passage van de brandende doornstruik Mozes krijgt het antwoord als hij vraagt wie moet ik zeggen dat u bent. Dan zegt God Ik ben Jahweh, JHWH =Ik ben die is, Ik ben erbij. Hij is er altijd voor de mensen gisteren, vandaag morgen.Ook In de profetien van Jesaja openbaart God zich als Hij die is.Als Jezus zegt Ik ben het. Neemt Hij de verhaallijn over van Exodus en Jesaja en betrekt die op zichzelf. In Hem is het mysterie van de ene God persoonlijk aanwezig.Als de mensen niet willen geloven dat God hoogstpersoonlijk in Jezus aanwezig is, zult u in uw zonden sterven. Jezus is één en al relatie met zijn vader.De openbaringsformule “Ik ben” zien we ook in Joh. 8: 28 Wanneer u de Mensenzoon omhooggeheven hebt, zult u begrijpen dat Ik het ben. Omhoog geheven? Ja, daarmee wordt bedoeld, als Jezus aan het kruis hangt.Uitgerekend op het kruis zal blijken dat Jezus de Zoon is., één met de Vader. Het kruis is de ware hoogte.de hoogte van de liefde die tot het uiterste gaat (Joh. 13: 10).Op het kruis bevindt Jezus zich op het niveau van God zelf, die liefde is.Daar is te zien wie Hij is, dat “Ik het ben” We zien dus zo duidelijk dat de openbaringsformulie (Ik ben die is) zowel op de zoon als op de vader toepasbaar is.Dat is geen bovennatuurlijke speculatie is, maar openbaring, onthulling wie God, wie Jezus ten diepste is. Namelijk, oeverloze, eindeloze liefde, zichtbaar geworden in het kruis.De brandende doornstruik is het kruis.Daar en nergens anders begrijpen we pas dat God liefde is, dat Hij erbij is’bij ons, vandaag gisteren en morgen.De tweede groep uitspraken treffen we daar waar dit woord geconcretiseerd wordt in allerlei beelden. Het zijn er zeven De zogenoemde Ik ben woorden. . Ik ben het Licht der wereld, Ik ben de goede Herder, Ik ben het brood des Levens. Ik ben de deur, Ik ben de ware wijnstok, Ik ben de Weg de Waarheid en het Leven.Ik ben de Opstanding. Hieruit blijkt dat de waarheid geen systeem is geen filosofie, maar een Persoon. Nog aan toegevoegd zou kunnen worden Ik ben het levende water, de waterbron. Al deze beelden zijn variaties op een zelfde thema; Jezus is gekomen opdat de mensen leven in overvloed zullen hebben. Jezus kan ons God geven, omdat Hij zelf één is met God.