Wraakpsalmen

Gebedsplaats / Wraakpsalmen

Het trof me wat de beroemde theoloog en verzetsman Dietrich Bonhoeffer over de wraakpsalmen schreef. Ik geef er graag enkele gedachten van door. Het gaat niet over Bijbelse plaatsen, of het moest die cel zijn in Flossenbïrg van waaruit hij in het laatste uur van zijn leven werd weggeroepen door de commandant om opgehangen te worden: ‘Gefangene Bonhoeffer, mitkommen”  Hij nam één van zijn vrienden ter zjde:”Dit is het einde, voor mij het begin van het leven” .

Een probleem

 Geen enkel deel van het Psalter kost ons vandaag grotere moeite dan de zogeheten wraakpsalmen. In angstwekkende hoeveelheid doordringen hun gedachten ons psalmboek.  Ik telde er tientallen! Is het niet om bang van te worden?Wat moeten we vandaag toch met die wraakpsalmen? In al deze psalmen wordt het oordeel van God afgesmeekt over de vijanden en belagers van de psalmist. Het begint al in psalm 5. Wat we daar lezen over de vijanden van de psalmist klinkt niet zo vriendelijk:Onwaarheid komt uit hun mond, onheil huist in hun hart, een open graf is hun keel, gespleten is hun tong (vers 10). De dichter bidt vervolgens’  :Laat hen boeten, o God. laat hen in hun eigen valkuil lopen. De psalmdichter – en meestal is dit David – roept het Godsgericht op over Gods vijanden.

Hoe kan dat nou?

Jezus heeft gezegd dat we onze vijanden moeten liefhebben, maar Hij heeft  in de wraakpsalmen gebeden of Hij die vijanden wilde straffen

Hier hebben we toch wel te maken met een heel groot probleem. Christus bidt aan het kruis voor zijn vijanden. Maar kunnen we  de wraakpsalmen en het gebed van Jezus dan nog wel serieus nemen? Wordt het niet hoog tijd dat we de wraakpsalmen schrappen uit ons psalmboek? Die passen toch niet meer in onze tijd? Kunnen de wraakpsalmen vandaag nog wel verstaan worden als een gebed van Jezus en oproep tot Gods wraak? We mogen ons zelf toch niet wreken? Laat ik er allereerst dit van zeggen:

Geen persoonlijke wraak

De vijanden waarvan hier sprake is, zijn vijanden van God en van de zaak van God. Het gaat zeker niet om persoonlijke wraakgevoelens van de dichter. Het is niet de wraaklust die hem drijft.  De wraak laat hij aan God over. Het gebed om de wraak van God is het gebed om de voltrekking van zijn gerechtigheid in het gericht over de zonde. Wij zijn hierbij echter geen toeschouwers. We kunnen niet denken:laat het gericht van uw heilige toorn maar als een bliksem inslaan bij al die smeerlappen en slechte mensen.

Jezus riep het Godsgericht op over zichzelf

Gods wraak is gekomen. Zijn gericht is voltrokken. Het vuur van Gods toorn is ingeslagen. Waar? Op Golgota. Meestal zeggen we: het gaat in de wraakpsalmen om tenslotte-taal. In het eindgericht zullen al Gods vijanden ten onder gaan in het uur en in het vuur van het goddelijk gericht. “Zij wel en wij niet” Wij behoren niet tot de vijanden van God.

O nee? De Bijbel zegt dat niemand dat gericht kan ontduiken. We moeten allemaal voor de rechterstoel van God verschijnen. Met die boodschap moet je niet aankomen in deze  tijd waarin alles soft moet zijn. De mensen zouden gillend weglopen. Toch  kan niemand om het eindgericht heen. We zijn allemaal vijanden van God.

Niet de zondaar, maar de Zondeloze

Maar nu is dit het evangelie: Gods wraak trof niet de zondaar, maar de enige Zoneloze, die in de plaats van de zondaar is gaan staan:Jezus Christus, de Zoon van God. Hij en Hij alleen droeg de wraak van God om de voltrekking waarvan de psalmist heeft gebeden. Hij alleen stilde Gods toorn over de zonden van de mensen. Hij alleen bad in het uur waarin dat goddelijk gericht aan Hem werd voltrokken voor zijn vijanden: Vader vergeef het hun, ze weten niet wat ze doen. God vonnist zijn vijanden door hun straf aan de enige Rechtvaardige te voltrekken, waardoor wij van vijanden, vrienden van God mogen worden. Wij zijn per slot van rekening allemaal vijanden van God.

Maar zoals alle offers in het Oude Testament plaatsvervangend waren, zo is ook het grote offer van Jezus Christus plaatsvervangend. Hij gaat onder het Gods gericht ten onder. En Hij alleen bidt voor de vijanden van God om vergeving. Alleen aan het kruis van Jezus Christus is de liefde van God te vinden.

Zo leiden alle wraakpsalmen naar het kruis van Jezus en naar de  vergevende vijandliefde van God.