Theologie

De moderne theologie is in meerderheid postkantiaans, beïnvloed door de Verlichting.

Ze heeft de fundamentele ontkenning die in de kennisleer van Kant ligt, overgenomen.

God niet te kennen?

Dat betekent dat zij zegt dat God geen voorwerp van kennis kan zijn.

Mensen zullen wel over God blijven spreken, maar strikt genomen hebben ze het dan over 'god' of het goddelijke als begrip.

 De heersende grondstemming is die van het agnosme.

In Europa kennen we het typische onderscheid tussen een wetenschappelijke en een professionele opleiding van de theoloog. Dat is zo in Nederland, België, Duitsland en andere landen.

Duplex ordo

Op dit moment probeert men via de Bologna structuur daar eenheid in te brengen. Nederland en Vlaanderen zijn daarin koplopers.

Het Nederlandse systeem functioneert binnen het raamwerk van de duplex ordo.

 Dit is een negentiende-eeuwse miskleun die zijn wortels heeft in het Verlichtingsdenken, dat een scheiding maakt tussen wetenschap en geloof.

Eerst moet men wetenschappelijk aan theologie doen en vervolgens wordt er een praktische kant boven op gebouwd.

In de Verenigde Staten kent men echter de Master of Divinity: dat is een zuivere professie, ja een roeping.

Wetenschap los van geloof

Bij de universiteiten hier in Holland wordt men eerst uitsluitend wetenschappelijk geschoold, de wetenschap wordt zo van het geloof losgemaakt.

De theologische faculteit van de V.U. bloeit en groeit.

Kuitert albeweger geref. neergang

De V.U. was vroeger met de naam van Kuitert verbonden, de albeweger van de gereformeerde neergang.

De opmerkelijke investeringen van de VU richting orthodoxie en pinksterkerken beginnen vruchten af te werpen.

Prof. A. van de Beek kwam uit Leiden. Balke kwam uit Praag (Bonder) C. van der Kooi is confessioneel, Talstra lid van de vereniging Conf. Geref. Beraad en C. v. d.  Laan doceert pentecostalisme. Allemaal hooggekwalificeerde wetenschappers.

De V. U. decaan noemde de VU hét Europese centrum voor Calvijn-studie. In 2002 meldden zich vijftig nieuwe studenten. Digitale studie theologie kwam in Kampen met de LOI.

Wat in Kampen werd gepresenteerd begin september 2002. als virtuele studie voor dominee is met de studie van Blackboard internet-onderwijs al voorhanden aan de Zuidas van de VU in Amsterdam.

Nieuwe structuur universitair onderwijs theologie

Er is in 2002  een nieuwe structuur gekomen voor het universitair onderwijs in de theologie. Die wordt genoemd de bachelor-masterstructuur. Je kunt nu je eigen studiepakket samenstellen !Er zijn twee bachelor-opleidingen.

Namelijk klassiek en plus. Bij bachelor-klassiek moet je eindexamen hebben gedaan in één klassieke taal. Deze bachelor is vereist voor opleiding tot predikant.

Deze opleiding heeft vervolgmodules, verdiepingsmodules en integratiemodules.

Bachelor plus heeft ook nog een andere academisch vak.

Dit heet minor en er zijn twee delen theologie en die heet major. Het minorprogramma wordt samengesteld in samenhang met het gekozen majorprogramma.

Integratiemodulen

Er bestaan vier integratiemodulen  waarin de verschillende vakgebieden samenkomen. Dus integratie theologie en sociologie b.v.

De masteropleiding is gericht op  verdieping, specialisatie of beroepsvoorlichting.

De masterlopleiding leidt op tot predikant in de PKN.

Deze opleiding duurt drie jaar en kan ook in het buitenland gevolgd worden.

Tenslotte ben je dus BA theology of MA Theology (Bachelor of Master of Arts)

Verschuivingen

Ik geloof dat er de laatste decennia vier grote verschuivingen waar te nemen zijn in de theologie en ook in het moderne bewustzijn..

1e verschuiging

De eerste grote verschuiving in de theologie kan getypeerd worden met de  woordjes ‘is’ en ‘doet’ .

De moderne mens vraag niet meer wat de kerk is maar wat de kerk uitwerkt’ Woorden op ‘teit’en ‘heid’ zijn niet populair meer: heiligheid, katholiciteit, drie-eenheid,enz.

2e verschuiving

In de tweede plaats zien we een verschuiving optreden van de aandacht van het verleden naar de toekomst.

Het denken vanuit de toekomst is modieus geworden.

Alles wat vanuit het verleden tot ons komt wordt met argwaan bekeken.

Belijdenisgeschriften zijn volgens velen achterhaald.

Zij dateren uit de tijd van het spinnewiel en de hoepelrok.

Gelovigen die zich oriënteren op het belijden, “christenen van de traditie” komen hinkend achteraan.

 Zij willen krampachtig vasthouden aan het verleden, zegt men.

3e verschuiving

Een derde kenmerk van het moderne bewustzijn is mijns inziens een verschuiving van de aandacht van het geloof voor wat God gedaan heeft voor ons naar wat de mens mag en moet doen voor Hem.

We worden opgeroepen van alles te ondernemen, maar wat God gedaan heeft, komt op de achtergrond.

4e verschuiving

Een vierde kenmerk van het moderne bewustzijn is dat de aandachtsrichting van geloven verschoven is.

Vroeger werd in gereformeerde kring sterk de nadruk gelegd op de anti-these, in onze tijd is solidariteit het wachtwoord.

Vroeger was er het gevaar van een getuigenis zonder dialoog.

Vandaag is er het gevaar van een dialoog zonder getuigenis.

Solidariteitsmotief

Het solidariteitsmotief  is heel sterk in de dialoog.