Perzie c Godsdienst

 De Joden kwamen in Perzië in contact met de godsdienst van de Perzen. Zijn ze er door beïnvloed?
Laten  we eens gaan kijken wat het kenmerkende was van de Perzische religie. Deze religie gaat uit van het bestaan van twee eeuwige beginselen die van eeuwigheid van elkaar verschillen en tegenover elkaar staan. Die twee oerbeginselen worden ook wel genoemd het  Licht en de Duisternis. Het goede komt uit het goede beginsel, uit  het Licht voort en het kwaad en het lijden uit het kwade beginsel. De realiteit van het kwaad wordt afgeleid uit zijn reeds eeuwig bestaan.

 

 

Zoroaster (Zaratoestra) was een Perzische filosoof en profeet die als eerste een abslute scheiding          poneerde tussen goed en kwaad, licht en duisternis. In "Also sprach Zaratoestra" citeert Friedrich Nietzsche hem uitvoerig om de christelijke moraal te bestrijden

 Het goede beginsel is god de schepper en onderhouder van de wereld en de bron van de zedelijke wereldorde. Naast hem staan zes andere goden. Tegenover deze goden staan de demonen. Zij worden geleid door een kwade geest die niet geschapen is, maar vanaf het begin tegenstander van de goede god. Hij grijpt door fysiek en moreel kwaad op de schepping van de goede god in. 

Poorttempel van Persepolis

Persepolis was geen residentiestad van de Perzische koningen, maar een religieus en ritueel centrum. Onvoorstelbaar dat we nog zulke foto's kunnen maken van gebouwen en beelden uit de tijd Van Darius 

Dualisme

 Deze levensbeschouwing noemt men dualistisch, omdat ze niet gelooft in een God die de oorsprong is van al wat leeft (monisme). Twee eeuwige beginselen staan tegenover elkaar. Dit dualisme schijnt een oplossing te bieden voor de verklaring van het kwaad in de wereld. Dit is echter een schijnoplossing, omdat ze het bestaan van het kwaad afleidt uit een eeuwig bestaan van het kwaad. De mens is niet verantwoordelijk meer en er is in deze opvatting ook geen plaats voor een oerbreuk  tussen God en mens. Er is in deze godsdienst geen ruimte voor schuldbelijdenis en voor vergeving. De oorsprong van mens en wereld  is weliswaar dualistisch, - zo zei men - maar eenmaal zal toch het licht uit de gevangenschap der duisternis worden bevrijd. Maar waar grondt men dit op? 

Manicheïsme

Dit dualisme treffen we niet alleen aan in de Perzische religie, maar ook in het Manicheïsme waartegen de christelijke kerk een strijd op leven en dood heeft moeten voeren. Augustinus heeft deze leer fel bestreden, nadat hij er zelf tijdelijk door was beïnvloed. De Perzische godsdienst was heel verleidelijk voor de joden, omdat deze religie ook geen beelden verering kende.Toch is Israël hier niet voor bezweken. De joden bleven ook in de vreemde belijden dat  er maar één God is en dat de mens de band met zijn schepper moedwillig had verbroken.De mens had geen excuus. God zocht Adam op in de hof met de vraag “Adam, waar ben je en wat heb jij toch gedaan?” 

Beeldloze Perzische god

 De Perzen geloofden dus dat er twee goden in onophoudelijke strijd met elkaar gewikkeld waren. De god van het licht en de god van de duisternis. Dat was dus een vorm van dualisme. De eredienst van de god van Israël, kende ook geen beelden. Net zo min als de Perzische god van het licht. Je kun dus wel begrijpen dat de Perzische beeldloze religie een grote aantrekkingskracht heeft uitgeoefend op Israël. Beelden waren voor de profeten van Israël altijd een aanstoot en een ergernis geweest en daarom was de beeldloze cultus van de god van het licht voor het volk Israël een grote verzoeking. In Perzië hebben allerlei denkbeelden die niet van Joodse stam zijn de Joden sterk beïnvloed. Allerlei voorstellingen van God en satan, van hemel en hel, van licht en duisternis behoorden tot de geestelijk nalatenschap der Perzen. Toch is Israël uiteindelijk niet gezwicht voor dit Perzische dualisme! Hoor, Israël, de Heer, uw God is een énig God! Israël heeft zijn identiteit weten te behouden. Een echo hiervan kunnen we nog vinden in de profetieën van Jesaja (45:6-7) ”Ik ben de HEER en er is geen ander, die het licht vormt en het duister schept.  

Zaratoestra

In zijn boek “Also sprach Zaratoestra”  van Friedrich Nietzsche is Zaratoestra de hoofdpersoon. Hij wordt beschouwd als de eerste die een absolute scheiding tussen goed en kwaad poneert.  Typisch dus een Perzische gedachte. Nietzsche heeft deze visie aan gegrepen ten behoeve van zijn Ubermensch en  om de christelijke moraal te bestrijden.

 

God verschijnt in donkerheid!!

In de Bijbel zijn licht en duisternis geen  verschijnselen die altijd tegenover elkaar staan. Er staat weliswaar in de Bijbel dat God licht is en dat in Hem in het geheel geen duisternis is ( 1 Joh.1:5). Maar het evangelie verkondigt ons juist dat het Licht in de duisternis is verschenen. Mozes naderde tot God in de donkerheid.waarin God verscheen (Ex.20:21). In deze tekst gaat het niet zozeer om Gods aanwezigheid in de donkerheid, maar zijn verschijnen in de donkerheid. Bij de berg Sinaï maakte God zich bekend aan Mozes.Vuur, wolken, donder en donkerheid waren de verschijnselen die zijn komen begeleidden. Die verschijnselen deden het volk heftig schrikken en verschrikken. Het bleef van verre staan (Ex 20:21)Maar Mozes  niet. Hij was immers de middelaar. Hij naderde tot de donkerheid waarin God verscheen. God verschijnt nog steeds in de donkerheid van schuld en schande, last en leed.Maar nu via de Middelaar van Gods nieuwe  Verbond