Paradijs

De meeste oude culturen kennen de voorstelling van een volmaakte tuin. Ook Israël weet van een goddelijke hof. Door latere tradities in Jodendom en christendom werd die ‘paradijs” genoemd. Het woord is ontleend aan het Perzisch, waar het oorspronkelijk een “omheinde tuin” betekende. Het Griekse woord paradeisos komt drie maal in het Nieuwe Testament voor. In Lucas 23: 43, 2 Kor.12:4 en Open baring 2 : 7 Anders dan in het Oude Testament het geval is, verwijst het naar een plaats na de dood, in de hemelse sferen. In het Nieuw Jeruzalem bevindt zich een volmaakte tuin:Open 22 : 2.

Topografie

Waar heeft het paradijs gelegen? Die vraag wordt nog wel eens gesteld.

Veel mensen denken dat je het paradijs moet zoeken tussen de grote rivieren de Eufraat en de Tigris, omdat deze rivieren in Genesis 2 genoemd worden. Ze ontspringen in het bergland van Armenië en monden uit in de Perzische golf. Het gebied tussen deze rivieren is heel vruchtbaar en heette vroeger Mesopotamië

Heeft hier het paradijs gelegen? Het woord paradijs is van Perzische oorsprong en betekent lusthof. Deze lusthof wordt in de bijbel ook wel genoemd de hof van Eden. [1]

Adam en Eva, Man en Mannin

In Genesis 2: 23 lezen we dat Adam zijn vrouw eerst “Mannin” noemde, omdat ze uit hem, de man, genomen was.

Als Mannin hoorde ze bij de man. Als Eva –moeder van alle levenden –hoorde ze bij het kind. Kind met een hoofdletter. Levensbron betekent Eva in het Hebreeuws. Als Mannin was zij genoemd naar de man. Als Eva was ze genoemd naar het Kind. Als Mannin droeg ze een naam die áfgeleid was van de man.

Als Eva droeg ze een naam die héénleidde naar het Kind. Voortaan zou zijn vrouw niet meer allereerst vrouw zijn van de man, maar moeder van het Kind.De Mannin die het stempel van de man droeg, werd Eva die het stempel van het Kind droeg. De heilsverwachting komen we al tegen in het eerste Bijbelboek

Behalve de Eufraat en de Tigris worden in Genesis nog twee rivieren genoemd. De ene omspoelt het gehele land Ethiopië. Dit kan alleen maar de Nijl zijn.

Het is wel vreemd dat deze Afrikaanse rivier met twee andere Aziatische rivieren in één adem genoemd wordt. De andere is waarschijnlijk een Indische stroom (de Indus of de Ganges) die Indië, dat men zich als één geheel met Arabië dacht, omspoelt.

Het noemen van deze vier rivieren betekent dat je het paradijs niet moet beperken tot een bepaald gebied, dat je met de stok op de landkaart kunt aanwijzen. Kijk, hier lag het paradijs. Het paradijs duidt geen geografische plaats aan, maar een situatie van ongerepte orde. Een leven zonder kwaad.

De vier rivieren vertegenwoordigen de vier windstreken. De bijbelschrijver sluit zich aan bij het toenmalige wereldbeeld.

Men dacht namelijk dat Afrika met Azië was verbonden en dat de rivieren Eufraat, Tigris, Indus en Nijl uit dezelfde bron ontsprongen.

Geen aardrijkskunde

Het is achterhaald door de feiten, net zoals het wereldbeeld dat de zon om de aarde draait. Het paradijs is geen aardrijkskundig gegeven.

Met het paradijsverhaal wil de bijbel ons vertellen dat wij het paradijs verloren hebben.

Dat er door onze schuld een breuk is ontstaan tussen God en ons.

Wij zijn uit het paradijs verdreven. Het paradijs is de harmonieuze omgang met God en medemens. Die zijn we kwijtgeraakt.

Het Babylonische paradijsverhaal

Als je het bijbelse paradijsverhaal gaat vergelijken met andere paradijsverhalen zie je grote verschillen. Ik denk bijvoorbeeld aan het Babylonische paradijsverhaal. We vernemen daar van een zekere Adapa, de eerste mens. Kort samengevat komt het hierop neer.

Adapa kon er helemaal niets aan doen dat hij het eeuwige leven niet kreeg. Hij was namelijk door de godheid bedrogen.

Adapa had het paradijs verloren omdat Ea de god van de zee en van de wijsheid hem bedrogen had. Wat was er namelijk gebeurd? Ea had hem een verkeerd advies gegeven.

Toen hem het levensbrood en het water des levens door de hemelgod werd voorgezet, raadde Ea hem aan een kleed en olie aan te nemen. Maar dit was het kleed der sterfelijkheid en de olie der vergankelijkheid.

Zo is Adapa slachtoffer geworden van de bedrieglijkheid der goden. Het was niet zijn schuld dat hij het eeuwige leven niet kreeg.

Tragisch levensbesef

In dit Babylonische paradijsverhaal schijnt het tragische levensbesef als een watermerk door elke bladzijde heen. Het fel begeerde leven zonder dood en zonder schaduwen is nu eenmaal niet voor de mens weggelegd.

De mens blijft gevangen binnen de dodelijke cirkel van geboren worden en sterven. Hoe heel anders is het paradijsverhaal uit de bijbel. Het is door zijn eigen schuld dat de mens het paradijs heeft verloren.

De mens is geen slachtoffer, maar schuldige. Hij wordt ter verantwoording geroepen. Adam, waar ben jij? Bovendien is het paradijs in de bijbel geen luilekkerland, maar een plek die de mens moet bewaren en bewerken.

Het woord paradijs heeft Jezus ook gebruikt in zijn antwoord aan één van de misdadigers die met Hem gekruisigd waren.

Toen deze aan Jezus vroeg "Gedenk mijner wanneer gij in uw Koninkrijk komt" antwoordde Hij "Voorwaar, heden zult ge met mij in het paradijs zijn". [3]

Paradijs is een symboolwoord voor het ongeschonden en ongerepte leven met God. De man die met Jezus gekruisigd was, vroeg aan Jezus een plaatsje achter Hem. Jezus zegt:Wij gaan samen. Jij met Mij. Vandaag nog. Heden zult je met Mij in het paradijs zijn.