- Paasfeest (1)
- Paasfeest (2)
- Paddan Aram
- Pafos
- Palestina
- Palmboom/Palmpasen
- Paradijs
- Paroesie / Wederkomst
- Parten/Hatra
- Parten/Meden
- Pasen en Pinksteren
- Pastor pastorum
- Patara
- Patmos
- Patriarchale steden
- Paulus de apostel (overzicht)
- Paulus 1e zendingsreis
- Paulus 2e zendingsreis
- Paulus 3e zendingsreis
- Paulus als schrijver.
- Paulus de apostel (1)
- Paulus Handarbeider
- Paulus reis naar Rome
- Paulus zendingsreizen
- Pelgrimage
- Pelrimslied Ps 84
- Pergamum
- Perge
- Perkament / Papyri
- Perzie a Medie
- Perzie b Griekenland
- Perzie c Godsdienst
- Perzie d Steden
- Perzie e Koningen
- Perzie f Ester
- Perzie g Poerimfeest
- Perzie h Daniel
- Perzie i Ezra
- Perzie j Nehemia
- Perzie k Na Nehemia
- Perzie l Iran
- Pessinus
- Petra
- Pilaarheiligen
- Pilatus rechterstoel (2)
- Pilatus rechterstoel (1)
- Pinkstergeest
- Pinkstergeest 2
- Pithom en Raämses
- Pniel
- Pontus aan de Zwarte Zee
- Potscherf Priesterzegen
- Processies
- Proconsul/Procurator
- Profetenmantel
- Psalm 116 Achtergrond
- Psalm in woestijn
- Psalmen
- Put als kerker
- Puteoli
Perkament / Papyri
Hier lag de beroemde bibliotheek van Pergamum. De naam Perkament is afgeleid van deze plaats.Daar vond men een andere methode uit om een boekrol te mken. Papyrus kwam uit Egypte, maar toen dit land zijn grenzen sloot moest men wel iets anders verzinnen om op te schrijven: een geprepareerde dierenhuid
Je had vroeger perkamenten en papyri. In Mesopotamië gebruikte men kleitabletten. De productiekosten van kleitabletten waren er heel laag, want klei kostte niets en als je klei ging bakken kon het eeuwen mee. Soms bevatte een document weinig tekst. In dat geval konden verschillende documenten op één rol gezet worden. Dat zien we bij voorbeeld bij de 12 kleine profeten. Daarom staan ze nu keurig gebundeld bij elkaar. Andere documenten waren te lang voor één rol. Dat is ook de reden dat we nu bij de boeken van Samuël, Koningen en Kronieken twee boeken tegen komen, 1 en 2 Samuël bijvoorbeeld.We kunnen onderscheiden tussen papyri, perkamenten, kleitabletten en codices.
Codex
Papyrusrol
Codices\
Wat zijn codices? Codices is het meervoud van codex. Zie bv bij Sinaï-Katharinaklooster bij de Sinaïcodex. Op die codex staat het hele Nieuwe Testament. Een codex is een stapel papyri-of perkamentenvellen, die in het midden zijn gevouwen en aan de achterzijde zijn samengebonden. Nu kunnen we begrijpen dat het moderne boek is afgeleid van de codex. Omstreeks 300 na Christus was de codex net zo gewoon geworden als de boekrolOmdat de Bijbel niet uit codices bestaat, maar uit boekrollen was het niet eenvoudig om de volgorde altijd te goed te bepalen. Bij een codex werden de bladen die bij elkaar hoorden, aan elkaar gebonden. Boekrollen konden kris en kras door elkaar liggen.Natuurlijk was de canonisering erg belangrijk. Wat is dat eigenlijk: canonisering? Canonisering betekent dat een beperkt aantal teksten in een bepaalde gemeenschap als bindend werd voorgeschreven. Maar dat was geen willekeur. Dat bindend karakter werd door de kerk pas vastgesteld, toen de gemeente die geschriften algemeen aanvaard had als het levende Woord van God.