Palmboom/Palmpasen

Palmboom/Pasen

Jericho

Engedi bij de Dode Zee

Van dichtbij bekeken

Loofhutten gemaakt van palmbladeren in Jeruzalem.

Palmboom/Palmzondag. De rechtvaardige zal groeien als een palmboom (Ps 92:13-16). Hebt u wel eens een palmboom gezien?

Zo ja, dan weet u dat een palmboom een grote statige boom is met een kroon van opvallende, waaiervormige bladeren. Het is een boom zonder takken.

Een spreekwoord zegt: Een palm groeit tegen de verdrukking in. Al krijgt hij nooit regen en staat hij altijd in de felle zon, een palmboom blijft groeien. Een palmboom blijft ook altijd groen.

Geheim palmboom

Wat is het geheim van de palmboom? Zijn bladeren zijn zo fantastisch mooi en nuttig dat ze voor veel doeleinden gebruikt kunnen worden. Ze werden bijvoorbeeld gebruikt bij de dakbedekking in het Heilige Land.

Onder een palmboom kun je in de hete woestijn ook goede beschutting vinden tegen de zon. Tijdens het Loofhuttenfeest werd er met palmbladeren gezwaaid .

Er werden ook loofhutten van gemaakt en ook voor vloermatten werden palmbladeren gebruikt. Wat is het geheim van de palmboom ?

Het antwoord is: een palmboom heeft een buitengewoon diep wortelgestel. Net zo diep als de boom hoog is. Als je in de woestijn een palmboom zag, dan wist je:dáár is een oase. De palm heeft een verborgen bron.

Dat is het geheim van de palmboom.

Rechtvaardigen

De rechtvaardigen worden in de psalmen vergeleken met een palmboom. Palmbomen groeien in de woestijn. De rechtvaardige zal groeien als een palmboom. Dat wil zeggen: de gelovigen hebben een verborgen bron.

Ze zijn niet afhankelijk van een buitje regenwater. Zij kennen een verborgen bron. Hosanna! Gezegend Hij, die komt in de naam van de HEER (Marc 11) 

Wat betekent “Palmzondag?“ vroeg een student. Palmzondag is een mooie duidelijke naam.

Palmzondag

Geen Latijns naam, maar een Bijbelse naam. Palmzondag is de zondag voor Pasen.

Het is de laatste lijdenszondag van de lijdensweken en het begin van de Stille Week. Op palmzondag denkt de kerk aan die bijzondere feestdag in Jeruzalem, toen Jezus een massale ovatie kreeg en toen Hij op een ezel de stad kwam binnenrijden en de mensen Hem met palmtakken juichend tegemoet liepen.

U zegt misschien :In de omgeving van Jeruzalem groeien toch helemaal geen palmbomen? Ja dat is waar. Jeruzalem ligt daarvoor te hoog. In Jericho zo’n 900 meter lager groeien ze wel. Daarom wordt Jericho ook palmstad genoemd. De palmtakken hadden veel pelgrims al meegnomen om er mee te zwaaien op Pascha.

Het Pesachfeest was ook een soort bevrijdingsfeest. Op het Paasfeest vierde Israël zijn bevrijding uit Egypte. En palmtakken waren een soort vlaggen. Een palm is in de Bijbel beeld van overwinning. Johannes ziet in de hemel een grote schare. Ze heeft niet alleen witte kleren aan maar de hemellingen hebben ook palmtakken in de hand. 

Jezus is op weg naar Jeruzalem (Marcus 11). Hij neemt niet de kortste weg via Samaria. Hij gaat via het Overjordaanse. Hij was de doorwaadbare plaats  bij Skythopolis overgestoken en Hij loopt nu via het Overjordaanse naar Jericho.

Daar ziet Jezus een blinde bedelaar aan de kant van de weg zitten. Jezus geeft hem het gezicht weer. De blinde kan weer zien en dan lezen  we ook dat die blinde bedelaar Jezus volgt  op zijn weg (laatste vers hoofdstuk 10). Bij Marcus is de weg altijd de lijdensweg, de weg naar het kruis.

En dan komt hoofdstuk 11 ‘Toen ze Jeruzalem naderden en in de buurt waren van Betfagé en Betanie bij de Olijfberg  kwamen’. Nu moet u weten dat Betanië aan de zuidelijke kant van de Olijfberg ligt en Betfage aan de noordelijke kant, de kant van Jericho. De weg naar Jeruzalem liep zeker niet via Betanië, maar via Betfagé. Toch noemt Marcus hier al Betanië. Waarom doet Marcus dit ?Uiteindelijk is de intocht in Jeruzalem helemaal niet zo glorieus verlopen.

Het wordt een afgang voor Jezus en totale mislukking voor het volk. Marcus: Jezus ging naar de tempel en alles overzien hebbend, ging Hij met de twaalven terug naar Betanië. Betanië betekent ‘huis der ellende’.  Wat gebeurt er op Palmzondag dag? Als de mensen horen dat Jezus eraan komt, lopen ze hem massaal tegemoet.

 Naar de stad en uit de stad

Ze komen van twee kanten. Het zijn twee groepen. De menigte die met Jezus naar Jeruzalem optrekt en de menigte die zich al op het tempelplein bevindt. En wie zien we daar? Juist dat is Bartimeüs. Nee maar, daar zien we ook Lazarus!

Ze trekken takken van de bomen af, trekken hun kleren uit en leggen die als een loper voor Jezus uit. En de duizenden joden in de stad?

Die hoeven gaan takken af te rukken, die hebben al palmtakken meegenomen..

Ze zwaaien uitbundig met palmtakken. Twee stoeten. Duizenden achter Jezus aan en duizenden vanuit de stad Hem tegemoet.

Geweldig enthousiast zijn de mensen en ze jubelen het uit in een machtige en massale ovatie. Het wordt een geweldige beurtzang.

 Hosanna

Hosanna. Gezegend hij die komt in de naam van de Heer. Gezegend het komende koninkrijk van onze vader David, Hosanna in de hemel. De koning van Israël komt er aan.

Het volk heeft grote verwachtingen van Jezus. Hij gaat Israël verlossen van de gehate Romeinen. Uit heel de wereld waren Joden naar Jeruzalem gekomen om het Paasfeest te vieren. Een soort nationale Bevrijdingsdag.

Ze vieren hoe ze eeuwen geleden uit het slavenhuis van Egypte bevrijd werden.

Toen een vrij volk,vrije natie. Heerlijke tijden waren dat. Maar nu zitten ze onder de knoet van de  Herodessen. Jezus is hun held, Jezus redt. Jezus bevrijdt.

Jezus is hun grote man.

Ze hebben gezien en gehoord hoe Hij veel wonderen heeft verricht. Zieken genezen.

 Heb je al gehoord wat hij pas heeft gedaan bij Jericho? Hij heeft de blinde Bartimeüs het gezicht gegeven. Ik zal je nog iets anders vertellen;

Weet je wat Hij pas in Betanië heeft gedaan ?.

De dode Lazarus opgewekt. Ik heb het zelf  gezien.  Als een lopend vuurtje heeft het bericht zich verspreid. 

Nationalistisch

En nu het Paasfeest nadert worden die nationalistische gevoelens weer opgewekt. Die Jezus is toch wel heel bijzonder. Hij moet maar koning worden. Hij is al op weg naar Jeruzalem om koning te worden op de troon van David. Wat zou dat geweldig zijn.De verwachtingen zijn hoog gespannen. Dan komt die ene groep bij de Olijfberg.

De menigte wordt nu helemaal high. De rabbi’s hebben hen verteld dat de Messias op de Olijfberg zal terugkomen. Het volk raakt buiten zichzelf. Ze roepen, schreeuwen en scanderen.

Hosanna, gezegend Hij die komt in de naam van de Heer. Jezus moet het worden. Toen Simon de Makkabeeër zijn intocht had gedaan in de stad, en Judas de Makkabeeër de tempel had gereinigd had het volk ook met palmtakken gezwaaid. En nu zal het niet Simon of Judas de Makkabeeër zijn, maar Jezus is het helemaal.

 We willen Jezus zien

Die Jezus moet toch wel heel bijzonder zijn. Dat dachten ook die Grieken die zo juist in de voorhof der heidenen gekomen waren om als sympathisanten van de joodse godsdienst iets van de sfeer te proeven van zo’n uitbundig joods feest. Ze hadden veel over Jezus gehoord.

En nu zouden ze die Jezus wel eens willen zien. Filippus die vloeiend Grieks sprak en een Griekse naam droeg, hij is het die door de Grieken wordt aangesproken. Wij zouden die Jezus wel eens willen zien. In het Grieks staat zelfs het lidwoord die. De Grieken hielden van alles wat schoon, en mooi en majesteitelijk was. Kijk, daar komt Hij al aan. Het ziet zwart van de mensen die Hem volgen. Maar wat doe Hij nu? Jezus neemt het initiatief. Hij keert zich om een spreekt twee mensen aan. Tot die 2 leerlingen zegt Hij:

Zien jullie daar dat dorp liggen beneden? Als je daar komt zul je een ezelsveulen vastgebonden zien staan. Nog nooit heeft er iemand op gereden. Maak het touw los en neem het mee. Omstanders: Wat doen jullie daar? Ze zeggen:de Meester heeft deze ezel nodig. Ze brengen het rijdier naar Jezus, leggen hun mantels op het beest en Jezus gaat erop zitten. Waarom doet Jezus zo? Hij wil laten zien dat hij inderdaad koning is. Alleen een koning mocht in die dagen op een rijdier de stad binnengaan. Gewone  burgers op een ezel moesten altijd afstappen. Bij de Gouden poort in Jeruzalem lag een groot vierkant blok steen. Daar moesten mensen van hun rijdier afstappenEn als een koning de stad binnenging, reed hij altijd op een rijdier dat nog nooit bereden was. Zie je wel dat is de echte koning, zeiden de mensen dan.Maar wat gebeurt er? Totaal niets. Marcus:

Hij trok Jeruzalem in en ging naar de tempel. Nadat Hij alles in ogenschouw had genomen ging Hij met de twaalven terug naar Bethanië. Het werd helemaal geen triomfantelijke intocht. Koude douche voor Jezus. Jezus is zich wel bewust dat Hij de koning van Israël en de koning van de wereld is. Het Hosanna was een onderdeel van de Paasliturgie.

Paasliturgie

Overgenomen uit de beurtzang van Psalm 118. Het volk riep en zong Hosanna voor Hem die komt in de naam van de Heer. En het Priesterkoor uit de tempel antwoordde dan

“Wij zegenen u uit het huis van de Heer. Vier feest en ga met groene twijgen tot aan de horens van het altaar. U bent mijn God”(ps 118). Maar nu gebeurt er niets. De Romeinen zijn nog de baas. De Herodessen delen nog de lakens uit.

De Hogepriester zwijgt, de Farizeeën zwijgen, leden van het Sanhedrin zwijgen. Het blijft angstwekkend stil. De leiders van het volk herkennen en erkennen Jezus niet. Maar dan komt het: Wat is dat voor een man is de reactie van Jeruzalemmers (Mattheus) Farizeeën zeggen “Meester, bestraf uw leerlingen. Ze moeten zich schamen dat ze zo uitbundig doen over een sterfelijk mens. Jezus antwoord “Indien deze leerlingen zouden zwijgen, zouden de steen roepen” Jezus wordt niet erkend. Het is om te huilen. Als Jezus afdaalt van de Olijfberg en de stad Jeruzalem voor zich ziet liggen, begint Hij ook hartstochtelijk te snikken 

Jeruzalem, Jeruzalem dat profeten stenigt hoe vaak heb ik jullie bij elkaar willen breng, zoals een hen haar kuikens bij elkaar brengt, maar jullie hebben niet gewild. Jullie hebben niet gewild. Jezus komt als een koning Jeruzalem binnenrijden, maar de erewacht ontbreekt.

De offers waar Psalm 118 om vraagt, blijven uit. Jezus is niet de koning die zij willen hebben. Hij is te soft en te lievig.Maar Jezus komt niet naar Jeruzalem om de tempel te reinigen, maar de tempel van zijn lichaam te laten afbreken. Jezus komt niet naar Jeruzalem om gehuldigd te worden, maar om gekruisigd te worden. Hij is Op weg naar de godstad maar Hij komt in Bethanië = huis der ellende. De weg naar Jeruzalem loopt via Bethanië.

Jezus is een totaal andere koning dan de koningen van deze wereld. Geen koning op een oorlogspaard, maar koning op een ezel. Geen koning om te heersen, maar koning om te dienen. Een vredekoning. Koning van Psalm 72. Wij zijn ook dikwijls teleurgesteld in Jezus. Toen onze man ziek werd en vroegtijdig stierf, toen ons huwelijk stuk ging of onze zoon aan de drugs verslaafd raakte... Ook wij hebben vaak gedacht: Jezus redt, Jezus geneest .Ook gezongen uit volle  borst: Gezegend hij die komt in de naam van de Heer. Hij heeft niet die uitkomst gegeven waarop we gerekend hadden. 

De weg van de graankorrel

We zijn net als de menigte die met palmtakken zwaaide. We raken in deze belevingscultuur gemakkelijk in extase en lopen onkritisch met de massa mee.

Achter mensen die ons succes en rijkdom ,een betere samenleving beloven.

Ik denk aan de predikers van het welvaartsevangelie: als je Jezus volgt zul je succes in leven hebben. En gezondheid, want lichamelijk welzijn is de Olympische goudprijs van het leven.

Ze zien niet dat de weg van Jezus een lijdensweg was. Hij was weliswaar op weg naar Jeruzalem, de godstad, maar die weg liep via Betanië. Via het kruis naar de opstanding. Via de dood naar het leven. We weg van Jezus was geen parade-avenue en liep niet onder triomfbogen door.

De weg was de weg van de graankorrel. Als de boer gaat zaaien, blijft de graankorrel niet in de bak of tas van de boer, maar samen met andere korrels wordt hij uitgestrooid over de akker en zakt hij weg in de aarde. 

Als enkele Grieken aan de discipelen van Jezus zeggen: wij willen die Jezus wel eens zien, zegt Jezus: De tijd is gekomen dat de Mensenzoon tot majesteit wordt verheven. Maar dat kan alleen via het kruis. Jezus zegt: Ik verzeker jullie dat als een  graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft het één graankorrel, maar wanneer hij sterft draagt hij veel vrucht. Jezus is de Graankorrel. Als Jezus de diepte van de donkere aarde ingaat, steeds dieper en dieper tot aan het kruis, zal zijn leven veel vruchtdragen.

Mijoenen en miljoenen gelovigen zullen eeuwigheidsleven ontvangen door die ene graankorrel, die zijn leven gaf in de diepte van de donkere aarde van de godverlatenheid. Wij worden opgeroepen Hem te volgen op zijn weg. Wij zijn bedevaartsgangers. Pelgrims op weg naar Jeruzalem. We hebben de godstad nog niet bereikt. We zijn er nog niet. Maar we komen er wel, ook al gaat onze weg via Bethanië. 

Zoals ze Mij vervolgd hebben, zo zullen ze ook u vervolgen. Wie zijn kruis niet opneemt en Mij niet volgt kan mijn discipel niet zijn.

Toen de hoogbejaarde bisschop van Smyrna in de 2e eeuw gearresteerd werd en in het stadion van Smyrna voor de proconsul verscheen, zei de proconsul tot bisschop Polycarpus: Zeg "de keizer is Heer" en voeg er aan toe: "vervloekt is Christus" Offer slechts een handje vol wierook aan het beeld van de keizer en je  bent vrij. Polycarpus antwoordde: Hoe zou ik mijn Heiland kunnen vervloeken, die ik 86 jaar heb mogen dienen? ‘As bestias’  riep het volk in het stadion. Polycarpus werd voor de leeuwen geworden die hem verslonden. Ook hij voelde zich een pelgrim op weg naar het Nieuw Jeruzalem.

Maar die weg liep voor hem ook via Betanië, huis der ellende. Ondanks onze teleurstellingen, ons verdriet en onze pijn zijn we toch bedevaartgangers.

Ook wij mogen de palmtakken van ons geloof voor hem uitspreiden. Hosanna  roepen voor Hem die komt in de naam van de Heer. Hij komt tot ons met troost en vrede. Johannes ziet in de hemel een onafzienbare menigte. Ze hebben witte kleren aan en palmtakken in hun hand.Ze brengen God een massale ovatie: De reddding komt van onze God en van het Lam.