- Paasfeest (1)
- Paasfeest (2)
- Paddan Aram
- Pafos
- Palestina
- Palmboom/Palmpasen
- Paradijs
- Paroesie / Wederkomst
- Parten/Hatra
- Parten/Meden
- Pasen en Pinksteren
- Pastor pastorum
- Patara
- Patmos
- Patriarchale steden
- Paulus de apostel (overzicht)
- Paulus 1e zendingsreis
- Paulus 2e zendingsreis
- Paulus 3e zendingsreis
- Paulus als schrijver.
- Paulus de apostel (1)
- Paulus Handarbeider
- Paulus reis naar Rome
- Paulus zendingsreizen
- Pelgrimage
- Pelrimslied Ps 84
- Pergamum
- Perge
- Perkament / Papyri
- Perzie a Medie
- Perzie b Griekenland
- Perzie c Godsdienst
- Perzie d Steden
- Perzie e Koningen
- Perzie f Ester
- Perzie g Poerimfeest
- Perzie h Daniel
- Perzie i Ezra
- Perzie j Nehemia
- Perzie k Na Nehemia
- Perzie l Iran
- Pessinus
- Petra
- Pilaarheiligen
- Pilatus rechterstoel (2)
- Pilatus rechterstoel (1)
- Pinkstergeest
- Pinkstergeest 2
- Pithom en Raämses
- Pniel
- Pontus aan de Zwarte Zee
- Potscherf Priesterzegen
- Processies
- Proconsul/Procurator
- Profetenmantel
- Psalm 116 Achtergrond
- Psalm in woestijn
- Psalmen
- Put als kerker
- Puteoli
Paulus als schrijver.
Paulus als schrijver
Boekrol
Boekrol met staaf waarom het perkamant of de papyrus werd omgewonden
Papyrus
Gevangenis te Rome
Mamertijnse gevangenis van waaruit Paulus zijn birevenschreef.
Paulus als schrijverDe apostel Paulus is vooral bekend geworden door wat hij geschreven heeft.
Welk schrijfmateriaal gebruikte hij ?
Dat weten we uit 2 Tim 4:13.
“Als je komt neem dan de boekmantel mee die ik in Troas bij Karpus heb lagen liggen, en ook de boeken, vooral die van perkament”Papyrus en perkament.
Boekenmantel
Paulus bewaarde zijn boekrollen in een boekenmantel of boekentas.
Dat was een soort foedraal of doos waarin de boekrollen rechtop werden ingezet.
Het Griekse woord 'phelones' betekent zowel reismantel als boekenmantel. Helaas hebben bijna alle vertalingen gekozen voor het woord reismantel.
Ik denk dat dit niet juist is. Een reiziger in het oosten kan nog wel eens zijn boekenmantel ergens laten liggen, maar zeker niet zijn reismantel.
Die kon je niet missen vanwege het stof en de regen. Een reismantel mis je direct.Paulus vraagt aan Timoteüs niet alleen zijn boekenmantel mee te nemen, maar vooral de boekrollen van perkament.
Perkamenten waren duurzamer dan papyri. Ook veel kostbaarder.Als we in het Nieuwe Testament lezen van boeken moeten we denken aan boeken in rolvorm, hetzij van papyrus, hetzij van perkament. Gewoonlijk werd een rol slechts aan één zijde beschreven.
Soms gebruikte men ook de buitenzijde (Openb. 5:1)Aan de ene kant van de staaf waarom de papyrus of het perkament gerold was, was met een koordje een briefje gebonden met de titel van het boek beschreven.
De boekmantels werden van hetzelfde materiaal gemaakt als de boekrollen. Je had dus boekenmantels van papyrus en boekenmantels van perkament.
Paulus zal de perkamenten boekrol met de daarin opgeborgen perkamenten hebben laten liggen in Troas. Vermoedelijk zaten de papyri in die ene boekenmantel van perkament en was hij deze mantel en de perkamenten vergeten mee te nemen.
Misschien had hij die rollen nodig voor zijn verdediging in de rechtszaal, misschien waren het boekrollen van het Oude Testament waaruit uit Paulus troost wilde putten vlak voor zijn sterven. Hoe het ook zij, Paulus is niet bang om te sterven.
“De Heer zal me veilig naar zijn hemels koninkrijk brengen” schrijft hij aan Timoteüs (2 Tim.4 : 18).
Laatste verzen
De laatste verzen van Paulus’ laatste brief zijn heel opmerkelijk. Ontroerend zelfs!
Het is zijn geestelijk testament. We komen hierin twee namen tegen die ook genoemd worden in buiten-Bijbelse literatuur.
Erastus
Ik denk allereerst aan Erastus.
Erastus was de stadsrentmeester, de penningmeester of de beheerder der financiën van de stad Korinte.
Drie keer wordt zijn naam in de Bijbel genoemd. Behalve in de brief aan Timoteüs ook in Rom. 16 : 23 en in Hand. 19:22 .
Timoteüs moet ook de groeten hebben van Erastus. Hij was indertijd met Timoteüs naar Macedonië gezonden (Hand. 19:22). Erastus zal nog goede herinneringen aan hem hebben.
In Korinte is Erastus begraven. Een foto van zijn graf heb ik opgenomen bij Korinte A (laatste foto). En wat zo interessant is: onlangs heeft men in Korinte een voet pad opgegraven.
Aan het begin van dit voetpad kun je in het Latijn de woorden lezen: “Erastus, de penningmeester van de stad heeft van zijn eigen geld dit voetpad betaald”. Het graf en het voetpad dateren uit de 1e eeuw. Het moet wel dezelfde Erastus zijn als de Erastus van de Bijbel.
Pudens
De tweede christen van wie we ook meer weten uit de buiten-Bijbelse literatuur is Pudens. Timoteüs moet ook van Pudens de hartelijke groeten hebben. Pudens heeft Timoteüs dus goed gekend.
Wie was Pudens? Pudens was een Romeinse Senator en zal wel een fraaie villa in Rome bewoond hebben. Pudens was christen geworden.
En nu is er een betrouwbare traditie die zegt dat Paulus en later ook Petrus in zijn woning gastvrijheid genoten hebben.
In de Pudentiana kerk in Rome vindt je vandaag nog de Latijnse inscriptie “hostpitio sanctorum apostolorum”. Zie ook bij “Rome toen”.
De vader van Pudens was door keizer Domitianus om het leven gebracht. Hij was dezelfde keizer die Johannes naar Patmos verbande.
Misschien was hij al christen geworden toen zijn vader nog leefde. Zijn moeder heette Priscilla en haar graftombe kun je vinden in de Via Salaria. Genoemde senator Pudens had twee ongetrouwde dochters Pudentiana en Praxedes. In de ruime woning van Pudentiana kwam een huisgemeente bij elkaar.
Later is hier een kerk gebouwd met bovengenoemde Latijnse inscriptie. We weten nu dat Paulus bij het schrijven van zijn laatste brief in de gevangenis gedacht heeft aan die twee invloedrijke christenen in Korinte en Rome. Erastus de stadsbankier en Pudens de senator.
Lucas is tot het einde toe bij Paulus gebleven (2 Tim. 4:11). Het is mogelijk dat Lucas zijn boeken in de woning van Pudens heeft geschreven.