Joodse Diaspora

“Hij zal toch niet naar de Griekse diaspora gaan om de Grieken onderricht te geven? (Joh. 7:35).

“Van Jakobus, dienaar van God   en van de Heer Jezus Christus. Aan de twaalf stammen in de diaspora “(Jak. 1:1).

 Vreemdelingen in de verstrooiing

Deze foto heb ik genomen vanaf het eiland Elefantine in de Nijl, bij de grens met de Soedan.

Hier was vroeger een grote Joodse kolonie.Het is een illustratie van het feit dat de Joden over de hele wereld waren verstrooid.Hier lag vroeger de grens tussen Egypte en Nubië.

Elefantine betekent ‘Ivoorstad’.Hier werd vroeger met de Nubiërs het ivoor verhandeld. Wellicht zullen de Joden hier een belangrijke rol gespeeld hebben in de ivoorhandel.Misschien hadden ze ook een functie bij de granietgroeven en was er ook een synagoge.

Hypermoderne synagoge te Amsterdam die in 2010 is geopend. De ramen op de rechtermuur zijn geplaatst in de vorm van een menora

Hand. 2 Pinksterfeest

Eén keer per jaar komen Joden uit de hele wereld naar Jeruzalem om het oogstfeest te vieren.Het zijn van oorsprong  Joden wier voorouders vele jaren geleden naar Egypte, Griekenland,  Rome of Antiochië  geëmigreerd zijn.

Het zijn Joden uit de diaspora!! Pinksterfeest  willen ze allemaal meemaken.

 Het ziet  in die tijd zwart van de mensen in Jeruzalem.Hoogtepunt  is het aanbieden van de eerstelingen van de tarweoogst in de tempel van de HEER!!De feestgangers leggen hun hand op de lippen en zijn van verbazing met stomheid geslagen.

 De mensen die daar spreken zijn toch maar eenvoudige  vissers uit Galilea? Hoe kan dat dan dat wij hen allemaal in onze eigen moedertaal horen (Hand. 2:8) ??.Parten,

Meden Elamieten, inwoners van Judea en Kappadocië Frygië en Pamfilië?

De diaspora  hebben een grote betekenis gehad voor de verkondiging van het evangelie.Bij zijn verkondiging sloot Paulus zich bijna altijd aan bij de joodse gemeenschap en bezocht hij de synagoge.

In tegenstelling tot de tempel was de synagoge de plaats waar ook niet-Joden welkom waren.

In de diaspora legde hij er steeds weer de nadruk op dat Jezus de lang verwachte messias is. Jezus is de Messias, de Christus. Het woord ‘Christus’ is de Griekse vertaling van het Hebreeuwse ‘messias’.

Joden in de diaspora zijn joden in de verstrooing.

Jezus heeft zijn leerlingen  zo juist verteld dat Hij heel binnenkort naar zijn hemelse Vader zal gaan.(Joh. 7) Daar zullen zijn leerlingen Hem niet kunnen vinden.Ze begrijpen daar niets van. “Hij zal toch niet naar de Griekse diaspora gaan?

In genoemde tekst is sprake van Hellènes (Grieken) en niet slechts van Hellèlenistai(Griekstaligen).

De Joden  buiten Israël spraken bijna allen Grieks en werden Hellèlenistai genoemd.De joden die in Griekenland leefden waren in zeker opzicht ook Grieken, want ze bezaten de Griekse nationaliteit en spraken de Griekse taal. Zij waren joden in de diaspora.

Het Griekse woord diaspora, dat verstrooiing of verspreiding  betekent, werd oorspronkelijk gebruikt om de ballingschap of galoet aan te duiden.

 In deze  ballingschap   kwam het joodse volk terecht na de verwoesting van de tempel en de verdrijving door de Romeinen uit hun land, het huidige Israël in het jaar 71.

Het woord wordt ook nu nog gebruikt voor de joodse gemeenschap buiten Israël.In Joh. 7:35 vormen de Grieken de doelgroep.Zij kwamen bij elkaar in de synagogen.

Synagoge in de diaspora. Paulus zocht op zijn zendingsreizen eerste het contact met de Joden en sympatisanten van de Joodse godsdienst in de synagogen. Proselieten  en jodengenoten.

In de kast bevinden zich de torarollen.

De Schriften hebben een centrale plaats in de synagogediensten in de joodse diaspora.

Protestanten hebben dit van de Joden overgenomen in de Woordverkondiging In de eucharistieviering van de  rooms-katholieke kerkdienst staat het altaar centraal. Daarin sluiten zij meer aan bij de Joodse tempeldiensten.

Portugese synagoge in Amsterdam

In de Nederlandse diaspora zijn de Joden globaal in twee periode het land binnen gekomen. Eerst kwamen de Sefardische Joden vanwege de Jodenvervolging door de inquisitie vanuit Spanje of Portugal.Zij dragen namen als Pereira en Cardoz.Later kwamen de  Askenazische Joden vanuit de oostelijk liggende landen, verjaagd door de daar heersende  vervolging. Deze joden dragen namen als Polak, van Praag en Moszkowicz. Na de  ballingschap ontstonden overal synagogen.Dit Griekse woord is een vertaling van het Hebreeuwse Eda, plaats van ontmoeting.

Synagoge in het hartje van NewYork.

Joodse gemeenschap in de Oekraíne.

Een overzicht van de belangrijkste plaatsen van joodse diaspora

Een Joods centrum ontstond in Babylon, omdat niet alle joden gebruik maakten van de gelegenheid terug te keren.De belangrijkste plaats in de Joodse diaspora was waarschijnlijk Alexandrië. Ptolemeüs, die leefde van 323 – 283 v. Chr., bracht  ruim 100.000 Joden over naar Egypte. Alexander de Grote stichtte er Alexandrië en  die stad werd het derde centrum van Joods denken. Met Alexandrië is ook de naam van Philo(20v.Chr.-45 na Chr.) verbonden, een tijdgenoot van Paulus en het ontstaan van de Griekse vertaling  van het  Oude Testament, de Septuaginta. Ook Apollos, een van Paulus’helpers, kwam  uit deze stad.

Wat verbond de Joden?

De Joodse gemeenschappen in de diaspora waren erg verschillend van cultuur en godsdienstige beleving. Wat hen verbond waren de Joodse wetten uit de Tora (uitgewerkt in de talmoed), waaronder de reinigingswetten en de wet op de sabbat, de besnijdenis, de synagoge en de joodse feesten. Deze zijn overal ter wereld voor de Joden de verbindende elementen geweest. Ptolemaeus heeft enkele eeuwen voor de geboorte van Christus zelfs 100.000 Joden naar Alexandrië laten emigreren. Maar ook daar bleven ze trouw aan de Tora en daar ontstond zelfs de Griekse vertaling van het Eerste Testament, de zogenoemde Septuagint.Die is van enorm grote betekenis geweest voor de verbreiding van het evangelie

Hoeveel joden waren er Jezus’tijd  in de diaspora?

Philo zegt dat het aantal Joden in Egypte niet minder dan één miljoen bedroeg. Men schat dat aan het einde van de regering van keizer Augustus het aantal inwoners van het Romeinse rijk ongeveer 54 miljoen bedroeg, waarvan zeven procent Joden. Een buitengewoon hoog percentage!!