Dorsvloer / Bijbelsbeeld

  Dorsvloer/ Bijbels beeld

De dorsvloer is een Bijbelse plaats en een bekend  Bijbels beeld. Hoe moeten de mensen die niet op het platteland wonen het dorsen van graan in Israël zich voorstellen? Laat ik bij het begin beginnen.

De halmen die met de sikkel waren afgesneden werden losjes gebundeld en daarna op ezels geladen en naar de dorsvloer gebracht om ze te wannen.

 Soms werden de beesten  zo hoog en  breed geladen dat ze leken op een grote korenhoop op vier poten.

 De dorsvloer was gemeenschappelijk bezit van het hele dorp. Het was een grote effen plaats, liefst een kaal rotsplateau. Iedere dorpsbewoner had op deze dorsvloer zijn eigen plekje. 

Ook slaapplaatsen 

De huizen waren vaak in de tijd van  het dorsen verlaten, omdat de hele familie dag en nacht op de dorsvloer doorbracht (Ruth 3) Eerst kwam er de gersteoogst. Daarna de tarweoogst.  

Korenhalmen. door het dorsen moeten de graankorrels uit de graanhalmen verwijderd worden

Vier manieren van dorsen.  

1)

De arme dreef zijn os heen en weer over het uitgespreide koren. Het koren werd door de hoeven van het dier zolang vertreden dat het koren er uit was verwijderd. Soms droegen de dieren een muilkorf. Dat was niet geoorloofd: “Je zult een dorsende os niet muilbanden” schreef de apostel. Een arbeider in het evangelie is immers zijn loon waard. 

2)

De meer gegoede burgers bezaten een dorsslee. Dat is een zwaar houten bord waarvan de onderkant voorzien is van kleine scherpe punten van metaal of steen. Een trekdier werd er voor gespannen. Deze slee werd over het stro heen en weer getrokken, waardoor de korrels uit de aren loslieten. 

3)

Behalve de dorsslee was er nog een ander dorswerktuig:het zogenoemde wagenrad. Dat was een vierkant houten raam dat bevestigd was op kleine houten wielen. Op dat raam bevond zich een soort zitbank voor de voerman. Dat wagenrad werd door twee paarden getrokken (Jes.27:28). Dat was wel de zwaarste manier van dorsen.

4)

Tenslotte was er nog een vierde manier waarbij men het koren (of dille en komijn) met lange stokken uit de aren sloeg. In Jes.28:27 vindt men deze manieren van dorsen in één tekst:Dille wordt niet met een dorsslee gedorst en over komijn rolt men geen wagenrad, maar dille wordt met een stok uitgeklopt en komijn met een roede” Dille en komijn moest men dus erg voorzichtig dorsen. 

Wannen  

Als de graankorrels uit de aren verwijderd zijn, begon het wannen. Om te wannen had men wind nodig en dat gebeurde daarom meestal ’s avonds als er een licht koeltje woei. Met een gaffel wierp men de massa stro, kaf en koren omhoog. Het koren viel door de zwaarte onmiddellijk. De lichtere strostoppels werden door de wind meegevoerd en vielen verderop op de grond. Het nog lichtere kaf viel nog  verder weg. Het koren werd in schuren opgehoopt. 

Zeven,  schudden en schokken 

Het koren moest vervolgens nog gereinigd worden van zand en gruis. Daarvoor gebruikte men een zeef. Na het wannen volgde het zeven of ziften. Het gedorste graan werd krachtig heen en weer geschud in een grote zeef. Het gruis en de steentjes moesten daardoor ter aarde vallen, maar het koren behouden worden. Die zeef had zeker een doorsnee van een meter. Het koren werd er in gebracht en door de boeren met vereende krachten heen en weer geschud. Nu stond niet meer het zuiveren en reinigen voorop,  maar het schudden en stoten van het koren. Jezus was goed op de hoogte van de functie van de zeef.

Schudden: beeld verzoeken

Hij zei immers tot Petrus:Simon, Simon, de satan heeft geprobeerd jullie te ziften als de tarwe, maar ik heb voor jullie gebeden dat jullie geloof niet zou bezwijken. Hier wordt dit beeld gebruikt voor zware verzoekingen. Zo werd Simon heen en weer geslingerd en geschokt als het koren in een zeef. Hun vertrouwen op Jezus zal heftige schokken moeten doorstaan. Satan zal de discipelen van Jezus zwaar verzoeken zodat zij zich af vragen: Is Jezus wel degene voor wie Hij zich uitgeeft?  In Egypte liet  men dat zeven wel eens achterwege. Het koren was dan met het gruis gemakkelijker te malen. Het gevolg was echter dat de kiezen van de Egyptenaren vrij gauw afgesleten waren. 

Haksel

Haksel dat niet geschikt was voor veevoer, werd al duizenden jaren geleden zoals hier in Catal Huyuk gebruikt voor de bouw van lemen huizen. Men vermengde slib met het stro.

Het volk Israel werkte als slaven in Egypte en moest tichelstenen bakken en zelf het strohaksel verzamelen

 Na het dorsen en zeven werd het  haksel van de graanstoppels  verzameld tot voedsel voor het vee. Haksel dat daarvoor niet geschikt was omdat de stoppels te hard waren, werd gebruikt om de oven te stoken of – vermengd met leem – geschikt gemaakt voor huizenbouw. In Ex. 5:5-11 lezen we dat de Israëlieten al in Egypte tichelstenen bakten door het nijlslib met stro te vermengen en dan te drogen. Eerst werd het stro nog aangeleverd, maar daarna moesten ze het zelf gaan halen! 

Kaf

Tenslotte bleef er nog het kaf over. Hopen kaf die achterbleven werden verbrand. In de Bijbel is sprake van “kaf dat met vuur verbrand wordt”. Het was volkomen waardeloos. De dorsvloer  is dus een bekend Bijbels beeld. Het is een plaats waar het goede koren van het  waardeloze kaf wordt gescheiden, zoals bij het laatste oordeel er een scheiding tussen mensen zal plaats vinden. Maar daar valt niet de nadruk op.

 Jezus voorbede

Nadruk valt op de voorbede van Jezus:Ik heb voor jullie gebeden dat jullie geloof in Mij niet zou bezwijken. En dan voegt Jezus er aan toe; En wanneer je weer teruggekeerd bent (d.i. naar het gewone alledaagse leven) versterk dan de broeders. Die vertaling is mogelijk of moeten  we hier inderdaad denken aan de bekering van Petrus (NBG) of aan een inkeer van Petrus (NBV)?  Dan moeten we lezen;Als je tot inkeer bent gekomen, versterk dan de broeders.