Dalmatie/Titus

R.K. kathedraal te Split. Split heette in de tijd van Dicocletianus Spalatum. Spalatum lag 5 km verwijderd van Solona, waar indertijd Titus voet aan land zette om in Dalmatie op verzoek van Paulus de christelijke kerken te organiseren. In Solona zijn nog duidelijke resten te zien van het amfithater waar honderden christenen zijn vermoord. Hier ziet u de tombe van de keizer die de christenen veranderd hebben in een kathedraal en er een grote toren naast gebouwd hebben. De kahedraal srtaat dus niet in Solona, maar in Split.

Dit is het gigantisch grote paleis van keizer Diocletianus, waarheen  2 eeuwen na de komst van Titus in Salona de inwoners van deze stad gevlucht waren.  Die paleisburcht heette Spalatum, maar na de komst vande plunderende Avaren ligt hier het begin van de stad Split

Amfitheater in Salona, waar vele christenen de marteldood stiervan onder keizer Diocletianus

De ruines van een christelijke kerk in Salona 

Salona waar Titus aankwam om de organisatie van de christelijke gemeenten op zich te nemen. Je ziet hier de ruine van een christelijke kerk, die met druivenplaten is versierd.

Titus is  naar  Dalmatië vertrokken (2 Tim.4 :10) 

Paulus zit in de gevangenis. Hij moet wel erg eenzaam zijn, denk ik. Hij voelt dat zijn einde nadert. Dan schrijft hij zijn laatste brief aan Timoteüs:

“Alleen Lucas is nog bij mij. Demas heeft mij in de steek gelaten en het christelijk geloof  prijsgegeven. Crescens is naar Galatië vertrokken en Titus naar Dalmatië” Twee jonge mannen worden hier genoemd:

Timoteus en Titus

Timoteüs en Titus. Zeer goede vrienden van de apostel! Paulus geeft hun een speciale taak voor het opbouwen en organiseren van de christelijke gemeenten. Paulus had veel medewerkers, maar deze twee jonge mannen hadden toch wel een heel bijzondere opdracht.

Ik denk hier onwillekeurig aan Petrus en Johannes. Die twee leerlingen van Jezus hadden voor de opbouw van de gemeente  ook een heel bijzondere taak gekregen, hoewel Jezus meer leerlingen had.

Titus is naar Dalmatië  vertrokken

Als je zo’n kort zinnetje leest, komen er heel wat vragen los. Wie was Titus? Waar lag Dalmatië? Uit welk gebied  vertrok Titus naar Dalmatië? Wat ging Titus doen in Dalmatië? Wat herinnert ons vandaag nog aan Dalmatië? Zie ook Dalmatië/Chr.KerkTitus was een van Paulus’ eerste bekeerlingen onder de niet-joden. Hij was van Griekse afkomst. Wellicht had Paulus hem daarom ook meegenomen naar de vergadering in Jeruzalem als een levend bewijs dat Paulus’ optreden onder de niet-joden vruchten droeg. (Gal 2:1en 3).

Titus deed goed werk in Korinte. Hier zien we de Akrokorintos met ruines van de tempel van Afrodite

 Paulus was razend enthousiast over Titus’ tactvolle optreden in de gemeente van Korinte. Paulus was wel erg scherp geweest over de wantoestanden in Korinte, (zie Kor. 5:1 bijvoorbeeld!) maar Titus heeft met grote wijsheid de problemen opgelost in de lijn van Paulus.

Paulus was diep onder de indruk dat Titus hem vertelde dat de gemeente in Korinte hem zo graag weer wilde ontmoeten na zijn scherpe brief(2 Kor.7: 7b).

Op Kreta organiseerde Titus het gemeentelijke leven en stelde hij oudsten aan, mensen die de kerken konden leiden

Paulus was zo blij dat ze naar hem verlangden.Titus behoorde met Timoteüs en Lucas tot de beste vrienden van Paulus.

Met beide jonge mannen zal Paulus veel gepraat hebben tijdens de wintermaanden als het reizen vaak niet mogelijk is.

Stadsmuren van Nicopolis, noord Griekenland Hier wilde Paulus overwinteren

 Paulus schrijft ook aan Titus dat hij  besloten heeft de winter in Nikopolis (zie daar)door te brengen. Kom jij daar naar mij toe? (Titus 3: 12). Dat schrijft de apostel aan Titus, als hij zich op Kreta bevindt. Hij hoeft daar niet in de eerste plaats te evangeliseren, maar hij moet daar wel een goed organisatienetwerk voor de gemeenten opbouwen en hoogstaande mannen zoeken die als oudsten kunnen optreden en leiding geven aan de gemeenten. In Korinte was hem dat zo voorbeeldig gelukt, het zal hem ook wel lukken op Kreta. Blijkbaar heeft Titus Kreta na enige tijd verlaten, want Paulus schrijft aan Timoteüs dat hij naar Dalmatië is vertrokken.We weten niet of Paulus in Nicopolis Titus nog ontmoet heeft,maar ik neem aan dat Titus wel via Nicopolis naar Dalmatië is gereisd. En dan wel per schip, want zowel Nicopolis in Noord Griekenland als Dalmatië waren havensteden die lagen aan de Adriatische Zee.

Salona

De hoofdstad van Dalmatië was Salona. Titus zal de haven van Salona zijn binnengevaren met een kustvaartuig. Waarschijnlijk waren er in Dalmatië al verschillende gemeenten en wellicht zal Paulus gedacht hebben: die Titus heeft in Korinte en op Kreta de gemeenten zo goed georganiseerd dat hij een goede organisatie ook wel kan opzetten voor de  gemeenten in Dalmatië. Deze Romeinse provincie heette vroeger Illyrië en het is mogelijk dat Paulus zelfs daar het evangelie heeft verkondigd. Illyrië was ongeveer  het huidige Kroatië. Toen hij over land op weg was naar Rome, kwam hij tot Illyrië (zie daar).

Nicopolis

Titus moet nog niet direct naar Nicopolis afreizen. Hij moet eerst de komst van Artemas of Tychicus afwachten. Tychicus komen we vaak tegen in de Bijbel. Hij vergezelde Paulus heel vaak en bezorgde  ook de brief van de apostel in Efeze (Ef.5:21) Als Titus naar Nicopolis vertrekt om zich bij Paulus te voegen, zou Artemas of Tychicus zijn werk op Kreta moeten  voortzetten.Er is nog iets anders dat Paulus Titus op het hart drukt. Paulus weet dat Zenas en Apollos  uit Egypte zullen arriveren op Kreta.

Kreta

Wellicht zijn ze op doorreis naar Griekenland, want Kreta lag en ligt precies tussen Egypte en Griekenland in. Als deze geleerde broeders  aangekomen zijn op Kreta moet Titus hen wel verder helpen (Titus 3:13).De jurist Zenas kennen we alleen van naam. Hij zal onderlegd zijn in het Romeinse recht.

 Apollos

 Apollos komen we enkele keren tegen in de Bijbel. Apollos was een intellectueel. Hij had onderricht gekregen in de Weg van de Heer (Hand. 18:24). Hij was alleen bekend met de doop van Johannes. Hij zal op het grote Joodse Pinksterfeest  Johannes hebben horen preken en zien dopen.  Priscilla en Aquila hebben hem toen verder geholpen en hem verteld wat het christelijk geloof precies inhield.  Apollos was erg enthousiast over zijn gevonden geloof in Christus  en aan elke jood die maar bereid was te luisteren vertelde hij in de synagogen van Achaje dat Jezus de Messias is en dat dit al te vinden is in de boeken van Mozes en bij de profeten.