Kennen van God

Kunnen wij God kennen? Is God kenbaar? 

Menselijke godskennis is niet een ken- theoretisch of intellectueel probleem, maar primair een gééstelijk probleem.

Frappant vind ik de woorden van Jezus. "Dit nu is het eeuwige leven, dat zij u kennen, de enige ware God en Jezus Christus dien gij gezonden hebt"

God kennen is kennen met hart

Kennen wij God? God kennen is niet intellectueel, dogmatisch kennen, maar kennen met het hart.

God kennen is met hem omgaan, proberen Hem te volgen. Dat is slechts mogelijk op de weg die Hij zelf gebaand heeft, namelijk via Christus.

Er zijn diverse openbaringsmiddelen, maar de superioriteit van de bijbel boven andere openbaringsmiddelen is bij Calvijn geen punt van discussie.

Primair door Woord en Geest

God openbaart zich ook in de natuur en in het geweten van de mensen, maar primair door Woord en Geest.

Calvijn neemt een tussen positie in tussen Rome en de spiritualistische stromingen. Niet het gezag van een hiërarchische kerk noch het gezag van het inwendig licht ( als bij spiritualistische stromingen )is bepalend voor onze kennis van God, maar het Woord.

De Geest bindt zich aan het concrete bijbelwoord.

Opmerkelijk bij Calvijn is dat hij terecht poneert dat kennis van God niet betrekking  heeft op hoe God 'als zodanig' is, maar op God zoals Hij is jegens ons.

Hij is jegens ons barmhartig, genadig enz. Jegens ons is Hij als een Vader.God neemt ons in zijn huisgezin op als kinderen (adoptie) en daarom wil Hij onze Vader genoemd worden. Door de zo grote liefelijkheid van deze naam bevrijdt Hij ons van alle gebrek aan vertrouwen.

 In de gelijkenis van de verloren zoon heeft God uitgetekend wie Hij is voor ons.

Niet zijn wezen, maar zijn gezindheid

God maakt dus niet zo zeer zijn wezen bekend als wel zijn gezindheid en zijn  wil jegens ons  Calvijn wil beslist niet speculeren over het wezen van God. Het kennen van God stijgt boven het intellectuele uit.

Dat blijkt heel duidelijk bij de maaltijd des Heren. De weg gaat van buiten (brood en wijn) naar binnen en van binnen naar boven. Bij de maaltijd wordt in het geloof beleefd wat nu al waarheid is en in de voleinding   tot volledige ontplooiing zal komen , namelijk de opname in de volle  gemeenschap met Christus.

Agnostisch klimaat

Het culturele klimaat in onze tijd is echter veelal agnostisch, dat wil zeggen dat men uitgaat van de leer dat men de eerste oorzaak van alle dingen, (God of het Absolute) niet kan kennen.

 Kan geloven wel omschreven worden als een vorm van kennen?

Kennis wordt sedert de opmars van wetenschap en techniek veelal verbonden met natuurwetenschappelijke en instrumentele kennis.

Er is ook een breder begrip van  kennen mogelijk, als we ons uitgangspunt nemen in de belevingswereld. We doen immers ook veel kennis op via onze zintuigen en geestelijke vermogens.Er zijn allerlei soorten kennis mogelijk. Dat kennen zouden we omgangskennis kunnen noemen of ervaringskennis of ontmoetingskennis.

Ontmoetingskennis

Van die ontmoetingskennis is ook sprake als die ontmoeting en het gesprek gaat via een tekst, via een tot verhaal geworden ervaring. Met name over de ontmoeting met God.

“Wat is het voornaamste doel van het menselijk leven? Dat wij God kennen”! Dat is de openingszin van de Catechismus van Genève.Dat is ook een eeuwenoude visie op het menselijk leven. Leven heeft alles te maken met God kennen.

In de kenkritiek van de Verlichting, culminerend in het denken van Immanuël Kant, wordt hier afscheid van genomen.

Meer dan natuurwetenschappelijke kennis!

In de Verlichting wordt een dominerende rol toebedeeld aan de menselijke reden. Het kennen van God wordt onmogelijk vanuit het zuivere rationalisme.

We moeten het woord godskennis als centraal begrip handhaven.Als we spreken over godskennis houdt dit in, dat God bestaat,  handelt en spreekt.We mogen God kennen, al is dit een kennen ten dele, als in een spiegel. Zie bij spiegel.

Godskennis als omgangskennis

In de johanneïsche geschriften wordt godskennis getekend als omgangskennis. Gods verborgen omgang vinden zielen waar zijn vrees in woont.God kennen is Hem liefhebben.

Heel de verhouding van de mens tot God wordt in dit kennen ter sprake gebracht.

Gods kennis is omgangskennis. Het hebreeuwse woord  voor kennen is ýada en dit werkwoord wordt ook gebruikt voor de seksuele omgang tussen man en vrouw. In Statenvertaling: Abraham ‘bekende’zijn vrouw

God kennen is geen zaak van rustige beschouwing, maar heeft alles te maken met strijd en aanvechting, met waarheid en leugen.Godskennis is niet theoretisch. Godskennis is verbonden met zelfkennis.