A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Libiye / Cyrene


Libië / Cyrene 

 

 

(Zie ook Cyrene) De ogen van de hele wereld zijn in deze tijd op Libië gericht. Waar ligt Libië? Het land ligt tussen Egypte en Tunis. Het land is altijd een stammenstaat geweest met weinig cultuur. Dit in tegenstelling tot buurland Egypte. Het  bestond vroeger uit twee gebieden: Tripolitanië en Cyrenaïca.Mussolini had het gebied dat nu Libië heet in de jaren twintig van de vorige eeuw veroverd op de Turken. Het gebied  was  daardoor een Italiaanse kolonie geworden. Eeuwen lang zijn de Turken er de baas geweest! De Bedoeïnen leefden hoofdzakelijk van de slavenhandel. Mussolini maakte in 1929 een einde aan die wrede handel, maar hij stichtte zelf op zijn  beurt talrijke concentratiekampen. In het jaar 1934 voegde Mussolini beide koloniën samen en ze kregen een nieuwe naam:Libië. Het was een totaal onbelangrijk gebied, totdat er olie werd gevonden! 

Ook in de Bijbel

  

 

Beeld van de Romeinse leeuw?

Komt het land Libië ook in de Bijbel voor?  De naam Libië lezen  we  in Hand. 2 : 10.  Het gaat in dit hoofdstuk over het Pinksterfeest in Jeruzalem. Op dit Pinksterfeest waren uit de hele toen bekende wereld Joden aanwezig (Hand. 2: 4).Ook Joden uit Libië en Cyrene (vers 10). Welke taal spraken zij? Natuurlijk was dat niet de Aramese taal die zij in hun vaderland vroeger spraken en die Jezus sprak (zie Aramees), maar de Griekse taal. Grieks sprekende joden  uit Libië waren dus aanwezig op het Pinksterfeest in Jeruzalem.  

 

Cyrene in Libiye

Oorspronkelijk kwamen ze uit Cyrene. Het moeten zeer fanatieke joden geweest zijn die vasthielden aan de Joodse  godsdienst en cultuur.  Zij waren immers teruggekeerd naar het vaderland en hadden in Jeruzalem een eigen Cyreense synagoge gebouwd!

Ze wilden niet alleen de joodse godsdienst , maar ook hun eigen cultuur bewaren. Net zo goed als de Joden die in 63 vóór Chr door Ptolemaeus naar Rome gedeporteerd waren en jaren later weer werden vrijgelaten.

Eigen synagoge

En ook zij bouwden hun eigen synagoge. In de NBG vertaling worden ze  ‘Libertijnen’ genoemd.(Hand. 6:9) De Nieuwe Bjjbel Vertaling heeft hen terecht met ‘Vrijgelatenen’ vertaald. Het waren allemaal joden die de mijding van het hellenistische levenspatroon tot een zaak van leven en dood hadden gemaakt. Zodra het mogelijk was waren zij naar het vaderland teruggekeerd en zij hadden in Jeruzalem hun eigen synagogen gebouwd. Daar voelden zij zich thuis en konden zij in het vertrouwde geestelijk klimaat Gods geboden in acht nemen. Ik vermoed dat de meeste Joden in de diaspora  daarentegen het Griekse denken en de Griekse cultuur hebben overgenomen en er daarom geen behoefte aan hadden naar het vaderland terug te keren. Maar zij die wel terugkeerden, bleven trouw aan de Tora en voelden zichthuis in hun eigen synagoge. Paulus zal zich  in Jeruzalem hebben aangesloten bij de synagoge van de diasporajoden die uit Cilicië afkomstig waren (Hand. 6:8).Nu zullen uit de kring van de synagoge van Cyrene verschillende Crieks sprekende Joden onder invloed van het machtige getuigenis van Stefanus (Hand. 7) tot bekering gekomen zijn . Uitgerekend zij zullen na hun vlucht naar Antiochië  aan de Griekstaligen verkondigd hebben dat Jezus HEER is. 

Simon van Cyrene 

In Marcus 15:21 lezen we dat de man die door Romeinse soldaten gedwongen werd het kruis van Jezus te dragen uit Cyrene kwam. Er woonden  trouwens in de tijd van Jezus daar veel joden. Met het exportproduct geneeskrachtige kruiden was Cyrene een belangrijke stad. In antieke tijden heette het stadje Shahhat. Het is nu een ruïne. In Marc. 6:9 redetwisten Cyreense joden met Stafanus en zij waren niet bij machte de wijsheid en de Geest waardoor hij sprak te weerstaan. Wat mij is opgevallen is dat het later juist joodse mannen uit Cyrene zijn die in Antiochië niet alleen maar aan de joden het evangelie gaan verkondigden, maar ook aan de Grieken (Hand.11:20) 

Jezus is HEER 

 

En wat verkondigen ze dan aan die Grieken? Ze bazuinden het uit dat Jezus HEER is. Dat  ze die inhoud aan hun verkondiging gaven is heus niet toevallig. In de hellenistische wereld van Antiochië werden vele goden als HEER vereerd Jezus HEER (Kyrios) noemen was een strijdkreet. De NBG vertaling heeft het woordje “Here”,zoals in ‘de Here Jezus’. Dat klinkt meer vertederend. In Hand. 11:20 lezen we dat die Libische mannen  aan de Grieken verkondigen dat Jezus HEER is, en we lezen ook dat de hand van de HEER met hen was (21)en dat een groot aantal van die Grieken zich tot de HEER bekeerden. Dat bericht gaf de gemeente in Jeruzalem een geweldige vreugdeschok. (vers 22).Zij zonden toen Barnabas en enkele vertegenwoordigers van de Jeruzalemse gemeente naar Antiochië. Toen Barnabas  en zijn vrienden in Antiochië aankwamen, wekten zij allen op om de HEER trouw te blijven (vers 23). Bovendien werd een brede schare toegevoegd aan de HEER. 

 

Interpretatie

De exegeet telt hier vijf keer het woord HEER.Wat is dan de interpretatie voor de moderne mens van nu? Wat betekent dit HEER - zijn van Jezus in leven en sterven van de mens? Exegese en interpretatie moeten samen gaan. Het was dus in Antiochië (zie Antiochië-Syrische)dat de volgelingen van Jezus voor het eerst  christenen genoemd werden, maar dat ook werd  beleden dat niet Zeus, maar Jezus HEER is.

 

Gadafi schijnt het beeld van Zeus verwijderd te hebben.Er woonden vroeger veel Grieken die Zeus vereerden Er was in Libye ook een Zeustempel

 

Zeus was de oppergod van de Grieken. Ook in Cyrene bevond zich een grote tempel van Zeus. Het gerucht gaat dat kolonel Muammar Gadhafi in 1978 expres een tempel en een beeld van Zeus liet beschadigen omdat hij dat een nare concurrent vond. Zou hij soms denken dat hij zelf  HEER der wereld is?