Simon van Cyrene

Cyrene was de belangrijkste Griekste stad in Lybie.Sinds 96 v. Chr. behoorde het tot de Romeinse provincie Cyrenaica.Er zijn nu nog spectaculaire ruines te zien van het heiligdom van Apollo, van Zeus en van het reusachtige Forum.

Toegang tot karavaanstad Ghadames in Lybie, veelal ondergronds gebouwd tegen de hitte.

Simon en zijn zoons Rufus en Alexander zullen zonder twijfel vaak in de karavaanstad Ghadames hun produkten verhandeld hebben. Deze stad is duizenden jaren oud, met ondergrondse smalle straatjes als een labyrint, waar het zonlicht alleen door smalle lichtschachten doordrong.Het kon in de woestijn bloed en bloedheet zijn.Dus het advies was: weer het zonlicht Op de tweede foto kijk je naar boven en zie je een van die lichtschachten.

Ze dwongen een voorbijganger die net de stad binnenkwam, Simon van Cyrene, de vader van Alexander en Rufus om het kruis te dragen (Marc.15:21)

Op deze vijfde statie draagt Simon het gehele kruis. Dat was bij een Romeinse kruisiging nooit het geval. De rechtopstaande paal stond al op de executieheuvel, en de dwarsbalk moest het slachtoffer dragen Die dwarsbalk werd met de gekruisigde omhooggehesen en in de gleuf van de rechtopstaande paal gelegd.

Wat is kruisdragen voor ons?

Jezus heeft gezegd: Wie mijn volgeling wil zijn, moet zichzelf v erloochenen, zijn kruis op zich nemen en zo achter Mj aankomen. (Marc. 8:34).

Meestal denken wij dat kruisdragen betekent niet opstandig worden, maar je levenslot geduldig dragen. Dragen betekent dan verdragen. Je moet je kruis maar geduldig dragen, zeggen de mensen vaak.Maar kruisdragen achter Jezus aan betekent heet iets anders. Het is net doen als Jezus deed, toen Hij zichzelf verloochende. Het allerliefste zouden de discipelen het zwaard opnemen en de kruis-importerende Romeinen verdrijven. Kruisdragen betekent  echter dat je er niet op losslaat, maar de minste wil zijn, zoals Jezus de minste was op weg naar het kruis.

==================================

Wáár moest Simon Jezus’kruis over nemen?

Vanuit de burcht Antonia (4) naast het tempelplein (3) gelegen, voert de zogenoemde Via Dolorosa naar de Vispoort (links onder) Net buiten die poort is er een wegkruising.Daar zal Simon van Cyrene de stoet met de veroordeelde Jezus zijn tegengekomen.Daar lag ook Golgota (10) in een olijvengaard. Vanaf het pad op de muur konden de toeschouwers de terechtstelling bijwonen.

De maquette (zie boven) is ontworpen door prof.Michael Avi-Yonah van de Hebreeuwse universiteit.

De meest recente publicaties van Jeruzalemse geleerden bevestigen de traditie die Golgota onder de huidige Grafkerk lokaliseert.

Zij nemen aan dat de lijdensweg van Jezus, de Via Dolorosa, liep  van de burcht Antonia in het noordoosten van Jeruzalem naar de uitgang bij de Tweede muur in het noordwesten van Jeruzalem. Eerst liep deze Via Dolorosa naar beneden naar het Tyropoeondal, of Kaasmakersdal Daar kwam hij uit bij de Vispoort. 

 Hier kruiste een belangrijke weg, die van het zuiden naar het noorden liep deze route.  Men neemt aan dat juist op dit kruispunt de soldaten die Jezus begeleidden op weg naar Golgota Simon van Cyrene gegrepen hebben.

  "Hé jij daar, kom hier en pak op dat kruis" Hij kwam zo juist van het land. ‘Die jodenkoning moet toch een onderdaan hebben? dachten ze.

Op een schilderij van de vijfde statie draagt Simon  van Cyrene inderdaad het kruis achter Jezus aan. Hij ondersteunt Jezus niet, nee hij dráágt het achter Jezus aan.Zo schrijft Lucas ook letterlijk (Luc.23:26).

Ik maak hier twee opmerkingen.

Simon van Cyrene wordt niet ingeschakeld door de soldaten omdat Jezus bijna zou bezwijken. De gedachte van lichamelijke uitputting wordt door de evangelisten nergens opgeroepen. Pilatus is verbaasd dat Jezus al gestorven is als men  om zijn lichaam komt vragen.Jezus was niet totaal verzwakt.

 Koningsparodie 

Waarom hebben de soldaten dan toch deze Simon erbij gehaald?

Wel, ze willen op nieuw het spel van de konings-parodie spelen.Jezus beweert toch de Koning der Joden te zijn?

Laat dan een Joods onderdaan dan maar eens de last van het kruis achter die vreemde koning aandragen.

Ze willen nog eens een geintje met Jezus uithalen.

Hé, jij daar, komt eens hier en volg  die man die denkt dat hij koning is.De soldaten voorzien Jezus van enig gevolg.Ze hebben een geweldige pret.

 Alleen dwarsbalk

En nu een tweede aantekening.Op het schilderij draagt Simon het hele kruis.

Dat is de voorstelling bij velen.Die voorstelling klopt niet met de werkelijkheid.

Elke man die tot de kruisdood veroordeeld was, moest alléén de dwarsbalk meetorsen waaraan hij gebonden  of gekruisigd zou worden. Daarna zou hij aan die dwarsbalk omhoog gehesen worden aan de permanent opgestelde kruispaal.

Waar lag Cyrene?

De stad lag op een hoog plateau in Noord-Afrika, het huidige Lybië.

Als je boven op dit plateau ging staan kon je in de verte de Middellandse Zee zien. Cyrene was in 631 gesticht door Griekse kolonisten.

Zij bouwden hier een theater, dat eeuwen later door de Romeinen werd omgebouwd tot een amfitheater. U vraagt zich misschien af:Hoe was deze Simon hier terecht gekomen? Misschien wel als vluchteling uit Alexandrië waar veel joden woonden.Misschien is het gezin van Simon na de grote  opstand gevlucht.We weten het niet.

We treffen hem later aan als een forens in Palestina. Misschien was hij teruggekomen naar zijn vaderland  aan het einde van zijn leven om begraven te worden op de Olijfberg  zoals zo velen van zijn landgenoten gewoon waren.

Het dal van Josafat bij de Olijfberg (foto).Wilde Simon ook hier begraven worden in het dal van Josafat? En vertrok hij daarom uit Cyrene naar Jeruzalem? We weten het niet.

Als je bij de Griekse zuilen  van het forum in Cyrene gaat staan, zie je heel in de verte de Middellandse Zee.Van af deze plek zal Simon ook de Romeinse korenschepen hebben zien naderen om koren te  halen voor de stad Rome.In Cyrene was de graanhandel net als in Alexandrië waarschijnlijk grotendeels in Joodse handen.

Simons  zonen Rufus en Alexander

Het is mij opgevallen dat de Jood   Simon aan de ene zoon een Griekse naam (Alexander) en aan de andere zoon een  Latijnse naam heeft gegeven (Rufus).De Zuid-Afrikaanse schrijver Ventener, die over Simon een spannend boek heeft geschreven (De man van Cyrene) suggereert dat Simon dit gedaan heeft omdat  een zekere Griek en een zekere Romein met dezelfde  namen hem eens gered hebben. Dat is natuurlijk mogelijk.

Marcus vertelt voor de christenen in Rome er ook nog bij dat deze Simon de vader van Alexander en Rufus is. Blijkbaar kenden de christenen in Rome deze beide mannen.In de brief van Paulus aan de Romeinen wordt ook een zekere Rufus genoemd als een vooraanstaande christen in Rome (Rom. 16:13). Het is zeer waarschijnlijk dat die Rufus dezelfde is als de Rufus  die Marcus noemt als de zoon van een zekere Simon van Cyrene.

In dat geval mogen wij veronderstellen, dat Simon van Cyrene die wellicht tevoren Jezus nooit gekend heeft en eerst onder luid protest het kruis van Jezus heeft gedragen, later tot bekering is gekomen.Zijn vrouw en zijn zoons nemen nog vele jaren later, toen hij zelf waarschijnlijk al gestorven was, een belangrijke plaats in in de gemeente van Rome. Het is dan ook zeer waarschijnlijk dat de vrouw van genoemde Simon als een tweede moeder geweest is voor Paulus. Groet Rufus, die door de HEER is uitgekozen en zijn moeder die ook voor mij een moeder is.(Rom. 16:13).

Wat kunnen wij hier leren?

Simon mocht bij Golgota de zware dwarsbalk van het kruis van zich afgooien.

Jezus moest heel alléén verder de Godverlatenheid in.

Hij moest lijden in onze plaats.

Wij hoeven met Simon niet de zware dwarsbalk van Gods toorn tegen onze smeerlapperij en religieuze  rebellie te dragen.

Die heeft Jezus weggedragen uit onbegrensde liefde.Als de levende God het gelaat heeft van de Gekruisigde, dan kunnen wij onderling niet langer het masker dragen van zucht naar macht en genot.

In het spoor van deze Heer past ootmoed en zelfverloochening.

Israels God is een gekruisigde God. Hij neemt de vloek op zich. Hij deelt en draagt ons lijden, onze schuld en onze dood.

 Daar word je pas echt vrolijk van!